اکبر زارع شاه آبادی - Associate Professor Department of Sociology, Yazd University, Yazd, Iran.
زکیه سلیمانی - MSc in Sociology, Yazd University

چکیده مقدمه: مهاجرت از عوامل موثر بر وقوع بزهکاری و جرم شناخته شده است. فرض محتمل این است که این عامل می­تواند در گسترش اعتیاد نیز نقش داشته باشد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر مهاجرت بر شیوع اعتیاد انجام شد. روش بررسی: جامعه آماری را کلیه معتادین تحت درمان و مراجعه­کننده به مراکز بهزیستی و کمپ­های ترک اعتیاد تشکیل می­دهند که 384 نفر از آنها به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و توسط پرسشنامه محقق ساخته مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تحقیق با استفاده از نرم­افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته­ها: طبق نتایج نسبت مهاجرین معتاد بیش از بومیان معتاد است.به­طوریکه 47.4 درصد معتادین مهاجر هستند این در حالیست که مهاجرین 33 درصد جمیت آماری شهر یزد را تشکیل می­دهند. یعنی درصد بیشتری از مهاجرین نسبت به حجم جمعیت خود، گرفتار اعتیاد شده­اند. جمعیت معتادین مهاجر خارج استان تقریباً دو برابر مهاجرین داخل استان یزد است و حدود یک سوم جمعیت معتادین را مهاجرین خارج از استان تشکیل می­دهند. مهاجرین میانگین اعتیاد بالاتری دارند. این میزان در آنها بین 23 تا 25 در حالیکه در بومیان 22.4 است. معتادین غیربومی به طور معمول قرص­های روانگردان و تریاک بیشتری مصرف می­کنند. همچنین اختلاف معنی­داری در میزان کنترل اجتماعی، حمایت اجتماعی، جذب فرهنگی، حاشیه­­نشینی بین مهاجرین و غیر مهاجرین مشاهده شد. نتیجه­گیری: مهاجرین نسبت به بومیان گرایش به اعتیاد، توزیع و سابقه ترک مواد بیشتری داشتند. حاشیه­نشینی و عدم کنترل، حمایت اجتماعی و جذب فرهنگی در بین مهاجرین در افزایش اعتیاد آنها موثر است.    

Addiction, Native, Marginalization, Cultural attraction, Social control, Immigrants, اعتیاد, بومی, حاشیه نشینی, جذب فرهنگی, کنترل اجتماعی, مهاجرین