سیما سلیمان زاده - Reconstruction Research Department (RRD), Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran.
علیرضا فلاحی - Head of Reconstruction Research Department (RRD), Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran.

‌هر سانحه از نظر نوع، زمان و محدوده‌ با سوانح دیگر‌تفاوت دارد اما مشکلات و پیامدهای ‌تمام سوانح اساساً مشابه هستند که این امر لزوم بررسی‌های علمی و مستندسازی آموزه‌ها را به‌منظور درس‌آموزی و کاربرد در سوانح آتی تشدید می‌کند. یکی از نقاط ضعف مطالعات بازسازی در ایران فقدان مستندسازی تجارب بازسازی‌های پیشین می‎باشد. بسیاری از این بازسازی‌ها پس از گذشت چندین دهه همچنان زنده و پویا هستند و این در حالی است که تاکنون مستندات مرتبط و عوامل مؤثر در ماندگاری آن‌ها کمتر مورد نقد علمی قرار گرفته است. شهر لار واقع در استان فارس پس از زلزله سال 1339 بر مبنای جابه‌جایی شهری بازسازی گردید و در حال حاضر شامل دو بخش پویا، شهر جدید ‌(بازسازی شده)‌ و شهر قدیم است. لذا در این مقاله سعی بر آن است که ضمن مستندسازی، شناخت و تحلیل روند بازسازی این شهر پس از گذشت بیش از پنج دهه، به ارائه ویژگی‌های منحصربه‌فرد و دلایل ماندگاری آن تا به امروز پرداخته و درس‌های حاصله برای بهبود برنامه‌های آینده ارائه شود. در این راستا تلفیقی از دو روش توصیفی و میدانی استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که در این بازسازی، از ابتدا کالبد در قالب یک شهر شامل بخش‌های مسکونی، زیرساخت‌ها، تأسیسات و بناهای عمومی شهری برنامه‌ریزی و هزینه آن تأمین گردید. مکان جابه‌جایی شهر پیرو مطالعات زمین‌شناسی به‌دور از گسل انتخاب و برای ساخت مسکن و بناهای عمومی نیز از سازه‌ای ضد زلزله با سرعت ساخت بالا استفاده شد. مسئولین امر بازسازی با تعهد و سخت‌کوشی به انجام اصولی امور پرداختند و کمیسیونی متشکل از معتمدین و روحانیون محلی بر تمام مسائل بازسازی نظارت داشتند. مشکلات پیش روی ‌هیئت بازسازی از جمله ادعای مالکیت زمین‌ها و موارد مذهبی مانند شایعه غصبی بودن زمین شهر جدید به‌صورت کدخدامنشی در کمترین زمان ممکن مرتفع می‌گردید. علاوه بر این‌ها تسهیل رفت‌وآمد و به‌موجب آن تسریع بازتوانی اقتصاد وابسته به بازار شهر قدیم لار باعث شد که افراد ساکن در شهر جدید علاقه‌ و دلبستگی خود در شهر قدیم را دنبال کنند. برنامه واگذاری خانه و زمین به آسیب‌دیدگان نیز در عین رعایت عدالت، احساس تعلق را در مالکان آن تقویت می‌کرد.

reconstruction documentation, durability, earthquake, Lar city, urban reconstruction, relocation after disasters., بازسازی, ماندگاری, مستندسازی, شهر لار, جابه‌جایی شهری, زلزله.