تورج هاشمی - Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
شهرام واحدی - Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
نادیا سلطانی - Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
محمد محسن خدامی - Faculty of Psychology and Educational Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
ابوذر هدایت نیا - Faculty of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

مقدمه: یکی از چالش‌های امروز در عملکرد ارگان‌های نظامی افزایش قدرت حل‌مسئله و خلاقیت است؛ یک از راه‌های افزایش توانایی شناخت حل ‌مسئله در کارکنان و کارمندان نظامی استفاده از رویکرد و روش القای هیجانات مثبت و منفی است. پژوهش حاضر با هدف ‌سنجش اثر القای هیجان مثبت و منفی بر آزمون محقق‌ساخته RAT و بررسی نقش هیجانات بر کارکرد شناختی حل‌مسئله خلاقیت انجام گرفته است. مواد و روش ها: این پژوهش در دو مرحله ( با فاصله 4 روز) انجام گرفت. در ابتدا 24 نفر از سربازان وظیفه پرسشنامه‌ی حل‌مسئله خصلتی و آزمون RAT را تکمیل کردند. در مرحله دوم آزمایش یعنی 4 روز بعد، این تعداد به‌صورت تصادفی در سه گروه القای هیجان مثبت، منفی و خنثی قرار گرفتند. با توجه به طرح این آزمایش ( پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل و تخصیص تصادفی ) از روش آماری تحلیل‌عاملی آمیخته درون- ‌بین‌گروهی برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. در نهایت داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: در این پژوهش تنها اثرات بین‌گروهی (تفاوت گروه‌های آزمایشی و گروه کنترل در نمرات RAT) نتایج معناداری را به همراه داشت (034/0p=، 05/0 >α  و 24n=). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش دلالت بر این دارند که اثرات القای هیجانات مثبت و منفی در نمرات RAT، در دو مرحله زمانی (با فاصله 4 روز) با هم تفاوتی ندارند؛ اما هیجانات مثبت و منفی به صورت بالقوه می‌توانند در نمره‌گیری آزمون RAT متفاوتی دربرداشته باشند. هم‌چنین در این پژوهش برای اولین بار از آزمون رایانه‌ای RAT برای سنجش میزان حل‌مسئله خلاقانه کارکنان استفاده شد.

Affective priming, Problem-Solving, Creative problem solving, RAT Test, Positive and Negative Affective priming., القای هیجان, حل‌مسئله, حل‌مسئله خلاقانه, آزمون RAT, سرنخ‌دهی هیجان مثبت و منفی.