محمد سعادتی - استادیار سم شناسی و فیزیولوژی
زهرا رفیعی - دانشجوی گیاهپزشکی

شپشه برنج با نام علمی (Sitophilusoryzea (Coleoptera: Curculionidae از مهمترین آفات انباری در دنیا می باشد. میزان خسارت این آفت در مناطق مختلف و با توجه به شرایط انبارداری محصولات بسیار متفاوت می باشد ولی در صورتیکه جمعیت آن زیاد باشد و اقدام کنترلی مناسبی بر علیه آن انجام نگردد، کل محصول را از بین خواهد بود. سموم شیمیایی بسیاری برای کنترل این آفت در کشاورزی توصیه گردیده است که تقریباً اکثر آنها در گروه سموم شیمیایی بسیار خطرناک برای انسان طبقه بندی می گردند. در این تحقیق اماکن استفاده از سم گیاهی و کم خطر سیرینول بر علیه حشرات کامل شپشه برنج مورد آزمایش قرار گرفت. غلظت های مورد استفاده در این آزمایش 1000، 2000، 4000 و 6000، 8000 و 10000 پی پی ام بودند. نتایج نشان داد که میزان تلفات در غلظت های 1000 و 2000 و 4000 با تیمار شاهد که آب مقطر بود، اختلاف معنی داری نداشت. همچنین میزان تلفات در غلظت های 6000 و 8000 پی پی ام نیز اختلاف معنی داری نداشتند. بیشترین میزان تلفات در غلظت 10000 پی پی ام با میانگین 77 درصد بوقوع پیوست. آنالیز داده با نرم افزار پولوپلاس میزان LC50 را 6732 پی پی ام تعیین نمود. نتایج پیشنهاد می کند که برای حذف تدریجی سموم پرخطر می توان از پتانسیل سموم گیاهی در کشاورزی استفاده نمود. در صورتیکه هزینه های اقتصادی استفاده از غلظت های بالای بعضی از سموم گیاهی برای کشاورزان قابل جبران باشد می توان امیدوار بود که در آینده نه چندان دور، سموم گیاهی کم خطر جایگزین سموم وسیع الطیف و بسیار خطرناک فعلی گردند.

آفت کش، غلظت، مرگ و میر، آفات آبیاری