علیرضا اشرفی - کارشناس ارشد مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
رضوان زارع زاده - کارشناس ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان
مصطفی کرمی - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

همزمان با بروز بالایا طبیعی دسترسی به غذایی سالم و مطمئن بدلیل تخریب مراکز تهیه و فروش مواد غذایی، انبارهای نگهداری، مراکز طبخ و همچنین تخریب محل زندگی حادثه دیده با مشکل روبه رو می گردد. بهداشت مواد غذایی علمی است که راجع به غذای سالم، غیر آلوده، غیر تقلبی و همچنین تهیه و نگهداری و مصرف نمودن آن بحث و گفتگو می کند. متاسفانه در بسیاری از مواد غذایی خوب و سالم با دست انسان به غذا آلوده و بی ارزش و بلاخره زیان بخش تبدیل می شود. لذا این که چه عواملی باعث فساد و آلودگی مواد غذایی می شود، روش های کنترل آنها، طرز صحیح نگهداری مواد غذایی، روش درست پختن آنها، شناسایی مسائل مربوط به سالم بودن این مواد غذایی در این علم مورد بحث قرار می گیرد. از عوامل مؤثر در بهداشت مواد غذایی می توان به عوامل فیزیکی، کاربردی و فردی اشاره نمود. عوامل فساد و آلودگی، گاهی مستقیماً و گاهی نیز به طور غیرمستقیم مثلاً فراهم کردن زمینه فعالیت عوامل دیگر، موجب تغییرات نامطلوب و بیماریزایی ماده غذایی می شوند. آگاهی از این نکته به انسان کمک می کند که مناسب ترین تدبیرها را برای کنترل عوامل فساد و آلودگی و در نتیجه فراهم کردن سلامت غذا بکار گیرد. مواد غذایی مقاوم به فساد از قبیل شکر، آرد، برنج و ... باید در شرایط به دور از رطوبت، گردو غبار و خارج از دسترس حشرات و جوندگان در مدت کوتاه نگهداری شوند. مواد غذایی فساد پذیر نیاز به شرایط نگهداری ویژه (در یخچال و یا فریزر) داشته و در صورتیکه امکان تأمین دستگاه های برودتی در شرایط بحران (بروز بلایای طبیعی) در منطقه وقوع حادثه وجود نداشته باشد. لازم است در محل هایی به دور از محل ایجاد بحران که شرایط نگهداری مطلوب مواد غذایی فساد پذیر وجود دارد نگهداری نموده و به میزان نیاز مصرف روزانه بین حادثه دیدگان توزیع شود. اعلام عوامل مصرف مواد غذای ناسالم و غیر مطمئن و اقدامات کلی و راهکارها تأمین بهداشت مواد غذایی در زمان وقوع بلایا از جمله موارد اشاره شده در این مقاله می باشد.

بهداشت، نگهداری، مواد غذایی، سوانح