ملیحه دوستی نوری - دانشجو، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشکده پزشکی، گروه تغذیه
معصومه ولی الهی - کارشناس ارشد صنایع غذایی

روش های معمول فراوری و نگهداری مواد غذایی مانند استفاده از افزودنی ها و نگهدارنده ها و یا فرایندهای گرمایی مانند پاستوریزاسیون موجب از دست رفتن ارزش غذایی، تغییر ویژگی های حسی و اثرات منفی بر سلامت مصرف کننده می شود. امروزه روش های فرآیند و نگهداری غیر سنتی به صورت در حال گسترش می باشد. با توجه به تنوع مواد غذایی به روش پرتودهی و نگهداری محصولات با اشعه دهی آنها در حد مطلوب، کیفیت مواد غذایی تا مدت زمان های مختلف ثابت مانده و با کنترل میکروارگانیسم ها عوامل فساد نیز کنترل می گردد. مواد غذایی عاری از وجود باکتری های بیماریزا، مخمرها، کپکها و حشرات شده و رسیدگی، پیری و جوانه زنی میوه ها و سبزی ها را کنترل می کند. ترکیبات شیمیایی مواد غذایی در جهت بهبود کیفیت مواد غذایی تغییر پیدا کرده و در نهایت بعد ازاعمال پرتو هیچ گونه سمی در مواد غذایی باقی نمی ماند. در کنار این مزایا افزایش دز پرتودهی برای مواد غذایی تأثیرات غیرمفیدی روی آن دارد و بهترین دز برای اکثر مواد غذایی در حدود 4kGy معرفی شده است. پرتودهی در سبزیجات باعث افزایش ماندگاری در فرآورده های شیلاتی باعث حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری و خواص تغذیه ای و حسی را حفظ می کند.

اشعه دهی، پرتو گاما، کیفیت، ماندگاری، مواد غذایی