محمدعلی رستمی نژاد - دانشیار فناوری آموزشی دانشگاه بیرجند.

دوره‌های باز برخط انبوه (موک) یکی از پدیده­های نوین تلفیق فناوری در آموزش است. کتاب «موک­ها طراحی، کاربرد و مدل­های کسب‌وکار» که به فارسی برگردانده شده است، منبعی برای محققان این حوزه است. این اثر 156 صفحه­ای درصدد معرفی موک­ها، الگوهای طراحی، استفاده و مدل­های کسب‌وکار برآمده است. برای  نقد کتاب مذکور، از چهارچوب معرفی‌شده در «پرسشنامه نقد و بررسی کتب علوم انسانی»  و «شاخص‌های ارزیابی و نقد کتب دانشگاهی» بهره گرفته ‌شد. ابتدا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی پیشینه موک­ها و تحقیقات آن مورد بررسی قرار گرفت و سپس با استفاده از روش پژوهش ارزشیابی، اثر ارزشیابی و نقد شد. براساس شاخص­های محتوایی، روشی، زبانی، ساختاری، شکل ظاهری و ابتدایی- انتهایی، اثر در حد متوسط ارزشیابی شد. از منظر آموزشی اثر به عنوان یک منبع تکمیلی برای برخی دروس معرفی شد. مهم‌ترین نقطه قوت کتاب، کاربردی بودن و قابل‌فهم بودن آن است؛ و مهم‌ترین نقطه ‌ضعف آن عدم‌انسجام مطالب و عدم‌تناسب محتوا با عنوان و فقر مبانی نظری بود. ترجمه سلیس و روان و مطابقت با محتوای اصلی از مهم‌ترین نقاط قوت ترجمه بود و نیاز به توضیحات مترجم در زیرنویس­ها و ارائه کامل سرواژه­ها در زیرنویس­ها از نقاط ضعف ترجمه بود.

دوره‌های باز برخط انبوه, مدل­های کسب و کار