محمود حسنی - گروه مهندسی شیمی ، دانشکده مهندسی ، دانشگاه کاشان
همایون مهروانی - موسسه واکسن و سرم سازی رازی- بخش تب برفکی
شهریار سالمی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات - دانشکده فنی و مهندسی
رضا گل حسینی - دانشگاه کاشان-دانشکده مهندسی - گروه مهندسی شیمی
سید محمود عظیمی - موسسه واکسن و سرم سازی رازی- بخش تب برفکی
مهدی ارجمند - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب- دانشکده تحصیلات تکمیلی

کشت سلول برای تولیدات بیولوژیکی و دارویی علی الخصوص دارو های دامی اهمیت ویژه ای دارد این تحقیق(کشت سلول) در شرایط کشت سوسپانسیون ، انجام شده است. برای بهینه سازی مکمل های غذایی موجود در محیط کشت از روش های متفاوتی مانند تغییر تک پارامترو ثابت نگه داشتن مابقی پارامترها(فاکتوریل) استفاده میشود که بسیار زمان برو دارای خطای بالائی میشود. در این مقاله از روش طراحی آزمایش به روش تاگوچی استفاده شده که نسبت به روشهای دیگر دقت بالاتر ،زمان کمتر و تعداد آزمایش کمتری انجام میشود. . با استفاده از این روش طراحی آزمایش سعی بر بهینه سازی محیط کشت مورد استفاده در پژوهش شد.با توجه به تعداد سلول نهایی،  ضریب تزاید و زمان دو برابر شدن و نرخ ویژه رشد هر آزمایش محاسبه گردید و در باره اهمیت هرکدام از مکمل های غذایی و اثر آن ها بر روی سلول کلیه نوزاد همستر(Baby Hamster Kidney) اعمال نظر شده است.هرچه تعداد سلول نهایی بیشتر باشد در نتیجه زمان دو برابر شدن کمتر  و نرخ ویژه رشد بیشتر می شود،که حاصل تمامی این ها باعث می شود کشت سلول بهره وری بیشتری داشته باشد. هدف از  این تحقیق بررسی  بر روی تاثیر مکمل های غذایی مختلف موجود در محیط کشت بر رشد و تکثیر سلول کلیه نوزاد همستر(BHK)متمرکز شده است. در فرآیند کشت سلول نتایج بدست آمده نشان دهنده بهبود رشد و تکثیر سلول­­ها شد. افزایش تعداد سلول به صورت کلی ( در این پژوهش سلول BHK ) موجب تولید بیشتر و با کیفیت بالاتر  داروهای بیولوژیک می شود.میزان سرم اضافه شده در محیط کشت  در این روش (10%) بیشترین تاثیر مثبت بر روی ضریب تزاید ، زمان دو برابر شدن و نرخ ویژه رشد را دارد و هم چنین افزایش میزان اسید های آمینه(12 گرم در هر لیتر) تاثیری بر روی ضریب تزاید ، زمان دو برابر شدن و نرخ ویژه رشد ندارد.

زمان دو برابر شدن, نرخ ویژه رشد, کلیه نوزاد همستر, تاگوچی, محیط کشت