کامران غلامی زاده - Hamadan university of medical sciences
امید کلات پور - Hamadan university of medical sciences
ایرج محمدفام - Hamadan university of medical sciences

سابقه و هدف: رایج‌ترین شـیوه حمل ‌و نقل مـواد خطرناک در بسیاری از کشورها از جمله ایـران، حمل‌ و نقل جاده‌ای است؛ از این ‌رو ارزیابی پیامدهای حوادث مواد شیمیایی در حمل و نقل جاده‌ای یک ضرورت محسوب می‌شود. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف توسعه روشی برای ارزیابی پیامدهای ناشی از حوادث در حمل ‌و نقل جاده‌ای مواد شیمیایی انجام شد. مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه یک سیستم استنتاج فازی طراحی و پیاده‌سازی شد. این سیستم دارای سه پارامتر ورودی تحت عنوان "غلظت مواد شیمیایی رهاشده"، "میزان آسیب‌پذیری جامعه در معرض" و "ویژگی سم‌شناسی ماده رهاشده" می‌باشد. خروجی سیستم نیز بیانگر میزان ضریب شدت مواجهه بوده و این ضریب خود نشان‌دهنده شدت آسیب‌های واردشده غیرقابل‌جبران به افراد در مواجهه با مواد شیمیایی می‌باشد. شایان ذکر است که برای آزمون روش، یک مطالعه موردی با سناریوی آزادشدن گاز کلر انجام شد. یافته‌ها: در اثر رهایش گاز کلر در منطقه مورد نظر، فواصل تحت تأثیر به دو ناحیه با خطر کم (تا فاصله 187 متر) و بدون خطر (بیشتر از فاصله 187 متر) تقسیم شدند. شایان ذکر است که شدیدترین مواجهات در گروه حساس جامعه (کودکان، سالخوردگان و افراد دارای مشکلات زمینه‌ای با ضریب شدت 92/0 و نوجوانان و میانسالان با ضریب شدت 767/0) مشاهده گردید. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان دادند که برای طراحی و مکان‌یابی جاده‌هایی که قرار است حمل و نقل مواد شیمیایی خطرناک در آن‌ها صورت گیرد، انجام ارزیابی پیامدهای ناشی از حوادث شیمیایی یک ضرورت محسوب می‌شود.   واژگان کلیدی: حمل ‌و نقل جاده‌ای؛ ریسک بهداشتی؛ سیستم استنتاج فازی؛ مواد شیمیایی

Chemicals, Health Risk, Fuzzy Inference System, Road Transportation, حمل ‌و نقل جاده‌ای؛ ریسک بهداشتی؛ سیستم استنتاج فازی؛ مواد شیمیایی