مهدی مردیان - دانشآموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگ
رضا عظیمی - کارشناس ارشد زمین شناسی- آبشناسی شرکت سهامی آب منطقهای مرکزی
زهرا طالبی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی دانشگاه بوعلی سینا همدان

افزایش تقاضا برای آب و خدمات وابسته به آن، تنزل کیفیت منابع آب، تخریب محیط زیست ناشی از شهرنشینی وصنعتیشدن و تغییر کاربری اراضی، منابع آب موجود را در تنگناها و فشارهای فزاینده ای قرار داده و مدیریت آن را با شرایط پیچیدهای روبرو کرده است. دشت اراک یکی از مناطقی است که منابع آبی آن با مشکل کمی ت (افت سفره های زیرزمینی) و کیفیت (آلودگی به نیترات) مواجه است. در این تحقیق ضمن بحث و بررسی این مشکلات، به بررسی اثرات کمی و کیفی انتقال آب از سد کمالصالح (منطقه اثرگذار) به دشت اراک (منطقه اثرپذیر) پرداخته شد. نتایج نشان داد که رودخانه تیره دوآب (رودخانه اصلی حوضه کمالصالح) مناسبترین منبع انتقال آب از لحاظ کیفیت آب، حجم آبگیری و فاصله به منطقه اراک است؛ و این طرح انتقال بینحوضهای آب میتواند علاوه بر رفع مشکل کمی و کیفی آب، باعث جلوگیری از برداشت بیرویه سفرههای آب زیرزمینی شود و تهدیدات ناشی از مشکلات هیدرولوژیکی وارد به منطقه مخصوصاً تالاب کویری میقان را کاهش دهد. طبق نتایج، پیشنهاداتی برای مدیریت جامع اکوسیستم حوضه اثرگذار و حوضه اثرپذیر ارائه شد؛که برای حوضه اثرگذار اقدامات گوناگون آبخیزداری (مثل چکدم های رسوبگیر )، کنترل ورود آلایندههای نقطهای روستایی به آبراههها و رودخانهها، و طرح مکانیابی دفن زبالههای شهر هندودر ارائه شد. برای حوضه اثرپذیر نیز علاوه بر اجرای برنامههای صحیح مدیریت مصرف، اجرای سیستمهای استحصال رواناب مانند تانکهای آب در آبخیز شهری و آبگیرهای کوچک در بخش کشت و زرع بعنوان یک منبع مکمل آب پیشنهاد شد

مدیریت منابع آب، انتقال بینحوضهای آب، آلایندههای نقطهای و غیرنقطهای، سد کمالصالح