مهدی گاراژیان - دانشگاه شیراز
سعید عشقی - دانشگاه شیراز
علی قرقانی - دانشگاه شیراز

به­منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی نژادگان‌‌‌های تمشک سیاه بومی ایران، شاخه‌‌های یکساله 15 نژادگان‌ از 4 گونه تمشک سیاه در هنگام خزان از کلکسیون تمشک سیاه دانشگاه شیراز جمع‌‌آوری و سپس در یخچال و دمای 5/2 درجه سلسیوس قرار گرفتند. تیمارهای سرمایی شامل صفر (بدون سرمادهی)، 100، 200، 300، 400، 500 و 600 ساعت سرمادهی بود. سپس شاخه‌ها در آب مقطر، شرایط نور مداوم و دمای 24 درجه سلسیوس قرار گرفته و سه ویژگی شامل شمار روز تا شکوفایی اولین جوانه، شمار روز تا شکوفایی 50% جوانه و درصد نهایی شکوفایی جوانه ثبت گردید. برای تعیین مقدار نیاز گرمایی از مدل درجه ساعت استفاده شد. نتیجه‌های به‌‌دست آمده نشان داد که نیاز سرمایی نژادگان‌‌‌های مورد بررسی از 300 تا 500 ساعت سرمادهی متغیر بود. هم‌چنین مقدار نیاز گرمایی در گستره‌‌ای از 4824 (آبیدر) تا 7668 (کازرون) درجه ساعت متغیر بود. نتیجه‌های به‌‌دست آمده نشان داد که مقدار نیاز سرمایی و گرمایی با یکدیگر رابطه عکس دارد (30/0-r=) و با افزایش ارتفاع و مقدار بارندگی در هر منطقه، مقدار نیاز گرمایی کاهش می‌‌یابد (به‌‌ترتیب 21/0-r= و 48/0-r=). هم‌چنین نیاز سرمایی با میانگین دمای محیط و میانگین سرعت باد رابطه عکس داشت (4/0-r= و 16/0-r=).

Hours, Bud break, Chilling treatment, Growth Degree Wind speed, تیمار سرمایی, درجه ساعت, شکوفایی جوانه, سرعت باد