حسن کارنامه حقیقی - استادیار، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، دانشگاه شیخبهایی اصفهان، اصفهان، ایران
علی رستمی - کارشناسارشد، گروه ریاضی، دانشکده ریاضی، دانشگاه شیخبهایی اصفهان، اصفهان، ایران

در طول دهه‌های گذشته، بازارهای مالی به‌دلیل قرارگرفتن در معرض سقوط‌های غیرمنتظره خسارات زیادی می‌دید. به‌دنبال این بحران‌ها، مؤسسات مالی، قانون‌گذاران و دانشگاهیان برای ارائۀ روش‌های بهتر اندازه‌گیری و ابزارهای پوشش ریسک، پژوهش‌های فشرده‌ای انجام دادند. ارزش در معرض خطر (VaR) مشهورترین روش اندازه‌گیری ریسک در حوزۀ مالی است. در پژوهش حاضر سودمندی نظریۀ ارزش فرین (EVT) برای پیش‌بینی ارزش در معرض خطر بازار سهام ایران و کاربرد آن در حافظۀ بلندمدت بازار در چهارچوب الگوی GARCH بررسی شده است. به این منظور از حافظۀ بلندمدت انواع الگوی گارچ ( FIAGARCH HYGARCH،FIAPARCH) و نظریۀ ارزش فرین برای پیش‌بینی ارزش در معرض خطر شاخص قیمت کل بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در سطوح اطمینان مختلف، الگوی FIAPARCH-EVT اعتبار مناسب و مطمئنی برای سنجش ریسک یک روز جلوتر بازار دارد و برای سری‌های مختلف مطالعه‌شده، بهتر عمل می‌کند.

نظریۀ ارزش فرین, حافظۀ بلندمدت, ارزش در معرض خطر, واریانس ناهمسانی شرطی خودرگرسیونی تعمیم‌یافته