ولی لطفی - گروه علوم اقتصادی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه
مهدی مرادی - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
حسین میرزائی - استادیار اقتصاد دانشگاه پیام نور، تهران

هدف اصلی در این مقاله بررسی درصد و نحوه تأثیرگذاری تسهیلات بانکی به تفکیک عقود اسلامی بر ادوار تجاری در اقتصاد ایران است. ابتدا با استفاده از فیلتر هودریک پرسکات و مدل مارکوف سوئیچینگ به ترتیب ادوار تجاری استخراج و ویژگی­های آن بررسی می­گردد، سپس تخمین مدل به روش تصحیح خطای برداری انجام می­شود. جامعه آماری در این تحقیق عبارتست از تولید ناخالص داخلی به قیمت­های ثابت سال 1383 بدون نفت، تسهیلات بانکی و مؤسسات اعتباری غیربانکی به تفکیک عقود و نقدینگی در دوره زمانی 1396-1363 که به صورت سالیانه از بانک مرکزی استخراج و با استفاده از نرم­افزار Eviews تحلیل شده است. نتایج نشان می­دهد متوسط چرخه­های رونق و رکود به ترتیب 92/53928 و 51/13787- بوده است. شاخص­های مورد ارزیابی از حقایق ادوار تجاری نشان داد تنها قرارداد اسلامی تسهیلات بانکی که می­تواند علت ادوار تجاری باشد، مشارکت مدنی است. آزمون جوهانسون نیز همگرایی متغیرها در بلند مدت را تأیید می­کند. مدل تصحیح خطای مرتبط با رابطه تعادلی نشانگر آن است که ضریب تصحیح خطا برابر 50/0- برآورد شده است و پاسخ ادوار تجاری به تکانه­های متغیرهای نقدینگی، تسهیلات بانک­ها و قرارداد مشارکت مدنی در طول ده دوره به ترتیب برابر با 8، 20 و 13 درصد است.

ادوار تجاری, تسهیلات بانکی, مدل تصحیح خطای برداری, فیلتر هودریک پرسکات, مدل مارکوف سوئیچینگ