ماندانا پیروزفر - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمود الیاسی - استادیار زبانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

در چند دهة اخیر، نگرش زبانی یکی از مهمترین موضوعات مطرح در حوزﮤ مطالعات زبان و به خصوص جامعه‌شناسی زبان به شمار می‌رود. با توجه به اهمیت مبحث نگرش زبانی افراد دوزبانه، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد ذهن‌گرایی به بررسی نگرش زبانی کردزبانان ساکن در شهر سنندج نسبت به زبان فارسی معیار می‌پردازد و با بهره‌گیری از دو ابزار پرسش‌نامه و آزمون تطبیق صدا، نگرش شناختی و عاطفی دوزبانه‌های کردی-فارسی را مورد سنجش قرار می‌دهد. بدین منظور، 148 زن و مرد دوزبانه، در دو گروه سنی (15-18 ساله و 22-32 ساله) و سه سطح تحصیلی متفاوت (دانش‌آموز دبیرستان، دیپلم و دانشجو) در شهر سنندج به صورت تصادفی انتخاب شدند. پس از توزیع پرسش‌نامه و اجرای آزمون تطبیق صدا، داده‌ها جمع‌آوری شدند و مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته‌های حاصل حاکی از آن است که به طور کلی، نگرش زبانی کردزبانان ساکن شهر سنندج نسبت به زبان فارسی معیار مثبت نیست، و نگرش شناختی و عاطفی افراد نسبت به این زبان با یکدیگر متفاوت است. در پژوهش حاضر، برای نخستین بار این دو نوع نگرش با استفاده از دو ابزار متفاوت مورد بررسی قرار گرفتند. وجه تمایز این پژوهش با دیگر پژوهش‌های انجام‌شده در ایران، بهره‌گیری از آزمون تطبیق صدا برای سنجش نگرش عاطفی دوزبانه‌ها است.

جامعه‌شناسی زبان, نگرش زبانی, نگرش شناختی, نگرش عاطفی, دوزبانگی, آزمون تطبیق صدا