نرجس منفرد - دانشگاه الزهرا
فریده حق بین - دانشگاه الزهرا

واکاوی نظام نشانه­ای رنگ در گفتمان برخی بیلبوردهای تجاریِ شهر تهران به نمایاندن ابعاد معنایی می­انجامد که در این پژوهش برآنیم به شیوه­ای نظام­مندی بدان بپردازیم. پیکرة پژوهش، دربرگیرندة سه بیلبورد تجاری شرکت­های بیمة معلم، پودر تاژ و اسنک چی­توز است که در فاصلۀ سال­های 1392 تا 1394، به روش میدانی از محدودة شهر تهران عکس­برداری شدند. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و از رویکرد تلفیقی به عنوان ابزار پژوهش، بهره گرفته شد که دربرگیرندة روش نشانه­شناختی کرس و فان لیون (2002)، فان لیوون (2011) و هولتز شوهه (2006) است و بر اساس آن مشخصه­های کمینة رنگی همراه با فرانقش­های اندیشگانی، بینافردی و متنی رنگ، در تحلیل پیکرۀ پژوهش به کار گرفته شدند. همچنین، بر هماهنگی رنگی علاوه بر ویژگی تضاد مکمل توجه شد. نتایج پژوهش نشان داد در پیکرۀ پژوهش، معناپردازی نظام نشانه­ای رنگ با در نظر گرفتن مشخصه­های کمینة رنگ و فرانقش­های آن، درون بافت اجتماعی- فرهنگی و بافت موقعیتی به شکل تثیبت­یافته­تری قابل بررسی است. در این راستا، فرانقش متنی رنگ از طریق پیوندهای درون­متنی مابین سازه­های نظام نشانه­ای رنگ و بر پایة پیوندهای برون­متنی با سایر نظام­های نشانه­ای مانند تصویر و کلام نقش تعیین­کننده­ای در مقایسه با فرانقش اندیشگانی و فرانقش بینافردی در معناپردازی رنگ داشته است. 

معناپردازی رنگ, گفتمان بیلبورد تجاری, فرانقش‌های رنگ, مشخصه‌های کمینة رنگ, تهران