لیلا خلیلی آذر - کارشناس ارشد مطالعات اوقات فراغت گرایش مدیریت فارغ التحصیل از دانشگاه علم و فرهنگ تهران، ایران
سیاوش ایمنی قشلاق - استادیار گروه برنامه ریزی گردشگری، دانشکده گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ تهران،ایران

اوقات فراغت امروزه از چنان اهمیتی برخوردار است که از آن به مثابه آیینه فرهنگ جامعه یاد میکنند، بدین معنی که چگونگی گذران اوقات فراغت افراد یک جامعه تا حد زیادی معرف ویژگیهای فرهنگی آن جامعه است. بطور کلی در جامعه ایران فراغت اهمیت بسزایی دارد، جامعه ایران جوان است و با توجه به نیازها و الزامات زندگی؛ تخلیه انرژی و بسترهای متناسب با فرهنگ ایرانی باید برنامه ریزی و مدیریت شود.هدف از این تخقیق آسیب شناسی اوقات فراغت در کلانشهر تهران است ، که به روش توصیفی تحلیلی و بصورت پیمایشی انجام شده است، پس از مصاحبه حضوری با ده تن از استادان برجسته این حوزه، پرسشنامه طراحی شد، برای دستیابی به اهداف پژوهش، از داده های گردآوری شده حاصل از 328 پرسشنامه توزیع شده در بین مردم منطقه دو و پنج تهران، بهره گرفته شد. همچنین از فرمول کوکران برای برآورد حجم نمونه استفاده شده است.برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای آماری (تی تک نمونهای و فریدمن) و تحلیل مسیر با به کارگیری نرم افزارهـای SPSS استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که؛ آسیب ها، مسائل و مشکلات گذران اوقـات فراغـت در شـهر تهـران بـالاتر از سـطح متوسـط و امکانات و هزینه های گذران اوقات فراغت برای افراد به حد کافی مناسب نیست و کمتر از سـطح متوسـط اسـت، تفـاوت معنـی داری بین امکانات و هزینه ها و توزیع امکانات برای افراد بـا ویژگی هـای مختلـف از نظـر میـزان اهمیـت و اولویـت وجـود دارد. کمترین مشکل مربوط به افراد مسن و زنان است که بیشترین اهمیت و اولویت را دارند و بیشترین مشکل مربوط به نوجوانـان و کودکان که میانگین کمتری را دارند. »استفاده از ظرفیتها و سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزههای فراغتـی« در اولویـت اول و » توزیع عادلانه امکانات در سطح شهر« کمترین اهمیت را دارد.

آسیب شناسی، اوقات فراغت، کلانشهر