سید رحمان اقبالی - دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
نگار صادقی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری و انرژی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
مهناز رزاق رستمی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری و انرژی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.

بیان مساله: حدود 40% مصرف انرژی جهان مربوط به بخش سرمایش و گرمایش ساختمان‌­های مسکونی بوده است. این امر محققان را بر آن داشته تا با بهره­‌گیری از مصالح و شیوه‌­های ساخت نوین، میزان مصرف انرژی در این حوزه را کاهش دهند. یکی از موثرترین راهکارهای معماری و ساخت بنا در این رابطه استفاده از مصالح مناسب در مرحله‌­ی طراحی و ساخت می‌باشد، که در این میان پوشش بام به دلیل ارتباط با فضای خارجی و تاثیرپذیری از تغییرات اقلیمی و جوی در انتقال حرارت میان فضای باز و محیط داخلی ساختمان از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. بنابراین تاثیر مثبت استفاده از پوشش مناسب بام در کاهش مصرف انرژی ساختمان­‌ها مساله­‌ای اثبات شده است سوال تحقیق: این مساله که عملکرد هر یک از پوشش­‌های بام به تفکیک اقلیم‌­های گوناگون تا چه اندازه می‌­تواند در جهت کاهش میزان مصرف انرژی ساختمان موثر واقع شود؟ و هر یک از پوشش‌­های بام به چه مقدار می‌­توانند در کاهش مصرف انرژی سالانه ساختمان­‌های مسکونی موثر واقع شوند؟ موضوعی است که در این مقاله مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. اهداف تحقیق: هدف پژوهش حاضر ارزیابی حرارتی بام سبز گسترده در قیاس با سایر بام‌­های متداول هم‌چون بام نقره­ای(ایزوگام با رویه آلومینیوم) و بام سفید(با پوشش فوقانی شن) در سه شهر اصفهان، تبریز و بندررانزلی با اقلیم­‌های متفاوت می‌­باشد. روش تحقیق: روش تحقیق در این مطالعه رویکردی کمی-مقایسه‌­ای داشته و در پی اثبات فرضیه با استناد بر شبیه سازی­‌های نرم‌­افزاری می‌­باشد که با مقایسه‌­ی نتایج و آنالیزهای مدل شبیه‌­سازی شده در هر یک از شهرها و تحلیل هم‌زمان آن‌­ها شکل گرفته است. با شبیه‌سازی در ان پژوهش با بهره­‌گیری از نرم‌­افزار دیزاین بیلدر صورت گرفته است و در آن به بررسی و قیاس عملکرد حرارتی سه پوشش عنوان شده برای بام پرداخته شده است. مهم‌­ترین یافته ­ها و نتیجه‌­گیری تحقیق: نتایج شبیه‌­سازی­‌ها بیانگر تفاوت معنادار در عملکرد هر یک از پوشش­‌های بام در سه اقلیم و شهر مورد بحث (اصفهان، تهران و بندرانزلی) بوده است. به عنوان مثال مطالعه‌­ی حاضر برای اقلیم گرم و خشک استفاده از بام سفید را انتخابی معقول دانسته و این در حالی است که در اقلیم معتدل و مرطوب عمکرد بام سبز نسبت به سایر بام‌­ها مناسب‌­تر ارزیابی گردیده است. این نتایج بر لزوم توجه به شرایط اقلیمی و آب و هوایی مناطق در جهت انتخاب مواد و مصالح مناسب تاکید دارد.

معماری پایدار, بام سبز, بهینه‌سازی مصرف انرژی, بام نقره ای, بام سفید