اکرم السادات خیرالسادات - دکتری معماری، گروه معماری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
ابوالفضل داودی رکن آبادی - دکترای پژوهش هنر، گروه طراحی پارچه و لباس، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
مرضیه پیراوی ونک - دکترای فلسفه، گروه پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.

چکیده: در این مقاله معرفی عوامل خاطره­ساز نهفته و آشکار در بستر و زمینه معماری از منظر "نظریه داده­بنیاد" مدنظر قرار گرفت؛ در واقع روش تحقیق این پژوهش از نوع تحلیلی- توصیفی در نظر گرفته شد و به­منظور نمایش کارایی این روش با اتکاء به نظریه داده­بنیاد، دانشکده معماری یزد به­عنوان مطالعه موردی انتخاب شد تا شرح گام به گام مراحل اجرای این پژوهش را تبیین نماید. شرکت­کنندگان در این پژوهش با استناد به روش "گلوله برفی" و نمونه­گیری نظری انتخاب شدند وتجزیه تحلیل اطلاعات براساس سه روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی (گزینشی) انجام شد. یافته­های حاصل از این پژوهش در مرحله نهایی به 28 کد باز، 16 کد محوری و 6 کدانتخابی رسید و الگوی پارادایمی به شرح زیر سازماندهی شد: 1. متغیرهای علی 2. متغیرهای زمینه­ای 3. متغیرهای مداخله­گر 4.پدیده یا مقوله محوری 5. راهبردها 6. پیامدها و نتایج . نتایج این پژوهش نشان داد که  ارتباطات درون مجموعه­ای و وجود نظام و الگوی پیوسته از شاخص­ترین متغیرهای زمینه­ای یا نهفته در بستر حاکم قلمداد می­شوند.

واژگان کلیدی: بستر معماری, خاطره‌, کیفیت فضایی, مکان جمعی, نظریه داده‌بنیاد