کیومرث یزدان پناه درو - استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
عتیق اله قمری - دانش آموخته جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
حسین حاتمی نژاد - دانشیار جغرافیای برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده ترقی و تکامل جوامع بشری یکی از مهم ترین دغدغه انسانی در طی تاریخ بوده و هست و هم چنان رسیدن به توسعه یکی از اهداف اساسی مردم در جوامع است. امروزه توسعه در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به خصوص توسعه به روش مدرن یکی از فراگیر ترین موضوعات در جوامع بشری به خصوص کشور های در حال توسعه است. کشور افغانستان از جمله کشورهایی است که تحت تأثیر سیاست و امنیت داخلی و خارجی از حرکت در مسیر توسعه بازمانده است. بنابراین برنامه­ریزی جهت توسعه سرزمینی این کشور نیز در گرو حل و چاره­اندیشی مسائل سیاسی- امنیتی است. برنامه­ریزی راهبردی با چهارچوب و ملاحظات سیاسی و امنیتی می­تواند سبب کاهش تهدیدات امنیتی و چالش­های سیاسی و در نتیجه توسعه سرزمینی گردد. بنابراین در این مقاله سعی شده است تا عوامل داخلی اثرگذار بر آمایش سرزمینی در کشور افغانستان از منظر ژئوپولیتیکی مورد تحلیل قرار گیرد. در این راستا این سوال قابل طرح است که: از منظر ژئوپولیتیکی چه عوامل داخلی (قوت­ها و ضعف­ها) و چگونه برآمایش سرزمینی در کشور افغانستان اثر می­گذارند؟ این مقاله به شیوه­ای توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است و داده­های مورد نیاز نیز به شیوۀ کتابخانه­ای، اسنادی و بهره­گیری از پایگاه­ها و سایت­های معتبر اینترنتی گردآوری شده است.

واژگان کلیدی: آمایش سرزمین, ژئوپلیتیک, قوت‌ها و ضعف‌ها, افغانستان