رحیم سرور - استاد تمام رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
ناهید نعمتی کوتنائی - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، مدرس دانشگاه در دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، ایران

نفت و شهر در اغلب کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه ایران پیوندی ناگسستنی دارند، طی چند دهة اخیر بواسطه ور ود دلارهای نفتی در نظام اقتصادی و تصمیم گیری، روند رشد مناطق کلانشهری شتاب بی سابقه ای گرفته است . این شكل جدید شهرنشینی، که در ابتدای قرن بیستم فقط در کشورهای صنعتی رواج داش ت، در ابتدای هزارة سوم میلادی به فرایند غالب شهرنش ینی در اغلب کشورهای اسلامی و بویژه کشورهای دارای اقتصاد تک محصولی تبدیل شده است. فرایند توسعه شبكه ای در کنار رویكرد به مدرنیزاسیون به اعتبار قدرت ناشی از اقتصاد تک محصولی، به روند گسترش مناطق کلانشهری شتاب بیشتری داده و بر مشكلات موجود در این مناطق نیز افزوده است. گره خوردن اقتصاد مناطق کلانشهری به میزان رونق یا رکود ناشی از قیمت نفت، سبب شده اقتصاد مبتنی بر فروشتراکم و شهرفروشی، زیست پذیری و کیفیت زندگی در مناطق کلانشهری را با معضلات عدیده مواجه ساخته و لذا نحوة مدیریت کلانشهرها از مهم ترین چالش های پیش رو در هم اقتصاد نفتی بوده و هم پس از آن خواهد بود ، زیرا دولت های این منطقه باید بتوانند، ضمن ایفای نقش مطلوب در فضای تازة جهانی بدون پشتوانه دلارهای نفتی و قدرت برآمده از آن توسعه ای پایدار و محیطی قابل زیسترا برای مردم خود فراهم سازند. از این رو، مسئلة مدیریت مناطق کلانشهری و سناریوهای پیشرو مورد توجه روزافزون قرار گرفته و بحث های مختلفی را در خصوص آیندههای پیشرو مطرح کرده که توام با بیم و امیدهای فراوان است

پسانفت، توسعه، شهر، خلیج فارس