علی رزاقی - دانشگاه فردوسی مشهد
رضا ولی زاده - دانشگاه فردوسی مشهد
عباسعلی ناصریان - دانشگاه فردوسی مشهد
محسن دانش مسگران - دانشگاه فردوسی مشهد

مطالعه حاضر برای بررسی اثر افزودن ساکارز به جیره با یا بدون دانه آفتابگردان آسیاب شده بر تخمیر شکمبه و متابولیتهای خونی و عملکرد گاوهای اوایل شیردهی انجام شد. هشت رأس گاو هلشتاین به صورت آزمایش فاکتوریل 2×2 در قالب طرح مربع لاتین 4×4 تکرار شده به جیره‌های آزمایشی شامل 1) جیره با قند پایین (بدون ساکارز یا دانه آفتابگردان)، 2) جیره با قند پایین و 8 درصد دانه آفتابگردان، 3) جیره با قند بالا حاوی 4 درصد ماده خشک ساکارز و 4) جیره با قند بالا حاوی ساکارز با دانه آفتابگردان اختصاص داده شدند. ساکارز و دانه آفتابگردان جایگزین دانه ذرت شد. مصرف ماده خشک، تولید شیر و درصد پروتئین، لاکتوز و مواد جامد بدون چربی شیر تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. افزودن ساکارز به جیره موجب افزایش غلظت چربی شیر و تولید شیر با 4 درصد چربی شد. هر چند که جیره های آزمایشی اثر معنی داری بر غلظت های نیتروژن آمونیاکی، کل اسیدهای چرب فرار، پروپیونات، بوتیرات، والرات و ایزووالرات نداشت، pH ، استات شکمبه و نسبت استات به پروپیونات با مصرف ساکارز افزایش معنی داری نشان داد. استفاده از 8 درصد دانه آفتابگردان در جیره افزایش غلظت تری گلیسرید و کلسترول پلاسما را در مقایسه با جیره های فاقد دانه روغنی بدنبال داشت. پژوهش حاضر نشان داد که جایگزینی دانه ذرت با ساکارز ممکن است غلظت چربی شیر و تولید شیر با 4 درصد چربی را افزایش داده و الگوی تخمیر شکمبه را در گاوهای شیری تغییر دهد.

ساکارز, دانه آفتابگردان, چربی شیر, گاو شیری