جعفر پوررضا - دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز
افشین سلطانی - نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

به‌منظور بررسی طول عمر برگ در ارقام مختلف گندم، دو آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 15 رقم گندم در رامهرمز طی دو سال زراعی 89-1387 اجرا شد. آزمایش در شرایط عدم محدودیت آب و مواد غذایی انجام شد. برای محاسبه طول عمر برگ از یک مدل لجستیک در دو مرحله استفاده شد. در مرحله اول به‌وسیله این مدل رابطه بین تعداد کل برگ‌های بوته در برابر درجه-روز رشد به‌دست آمد و در مرحله دوم تغییرات تعداد برگ‌های پیر بوته در برابر درجه-روز رشد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد متوسط طول عمر برگ بر اساس واحدهای حرارتی 8/468 درجه روز رشد بود. این نتیجه نشان داد در شرایط مطلوب از نظر حرارت، یک برگ به‌طور متوسط به میزان 8/468 درجه روز رشد دوام دارد. متوسط فیلوکرون (فاصله زمانی بین ظهور دو برگ روی ساقه اصلی) در ارقام برابر با 84 درجه روز رشد بود، که بر این اساس می‌توان گفت متوسط دوام برگ‌های ارقام مورد مطالعه حدوداً 5/5 فیلوکرون بود. آگاهی از تفاوت‌های موجود بین ارقام در خصوصیات برگ می‌تواند در اصلاح نباتات، مدیریت گیاه زراعی و مدل‌های شبیه‌سازی رشد و نمو گندم مفید باشد.

برگهای پیر شده, تعداد کل برگ بوته, درجه روز رشد, سطح برگ, مدل سازی