سحاب حجازی - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
معصومه سیدناصرالدین - دانشجوی دکترا گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

پیش استخراج همی سلولزها از منابع لیگنوسلولزی یکی از راهبردهای تحقق مفهوم پالایشگاه زیستی جهت تولید سوخت زیستی ، مواد زیستی و پلیمرهای زیستی می باشد. لذا در این تحقیق پیش استخرج کاه گندم با اسید سولفوریک رقیق و سپس خمیر کاغذسازی مونواتانول آمین آنتراکینون و سودا آنتراکینون مورد مطالعه قرار گرفت. متغیرهای پیش تیمار اسیدی شامل درجه حرارت(160،140،120 درجه سانتیگراد)، زمان 15)،10،5 دقیقه) و غلظت اسید رقیق 0/5) ،0/87، 1، 2، 4 درصد) بودند. پیش استخراج همی سلولز ها با متغیرهای فرآیندی درجه حرارت 120 درجه سانتی گراد، زمان پنج دقیقه و غلظت چهار درصد اسید به عنوان تیمار بهینه انتخاب گردید. در میان خمیرکاغذهای حاصل از کاه گندم پیش استخراج نشده (شاهد) و پیش استخراج شده، خمیرکاغذ مونواتانول آمین-آنتراکینون از کاه شاهد بیشترین بازده را دارد. زیادترین افت بازده در خمیرکاغذهای حاصل از سودا-آنتراکینون از کاه پیش استخراج شده مشاهده می گردد. در شرایط مشابه فرآیندی اعداد کاپای خمیر کاغذهای سودا-آنتراکینون و مونواتانول آمین-آنتراکینون از کاه شاهد مقدار کمتری نسبت به خمیرکاغذهای حاصل از کاه پیش استخراج شده نشان می دهند و کمترین عدد کاپا متعلق به خمیر کاغذ مونواتانول آمین-آنتراکینون از کاه شاهد است. شاخص مقاومت به کشش در خمیرکاغذهای حاصل از کاه پیش استخراج شده هر دو فرآیند افت معنی داری پیدا می کنند. شاخص مقاومت به ترکیدن خمیرکاغذهای سودا- آنتراکینون از کاه پیش استخراج شده بهبود اندکی نسبت به نمونه شاهد آن دارند اما کاهش اندکی در شاخص مقاومت به ترکیدن خمیرکاغذهای مونواتانول آمین-آنتراکینون از کاه پیش استخراج شده مشاهده می شود. شاخص مقاومت به پارگی در خمیرکاغذهای سودا-آنتراکینون از کاه پیش استخراج شده افزایش آشکاری می یابد. درجه روشنی در هر دو فرآیند خمیرکاغذسازی پس از پیش استخراج کاه دچار افت اندکی می شود. میزان ماتی در خمیرکاغذهای سودا-آنتراکینون و مونواتانول آمین-آنتراکینون از کاه پیش استخراج شده به ترتیب با کاهش و افزایش روبرو می شود.

پیش استخراج اسیدی، سودا، آنتراکینون، کاه گندم، مونواتانول آمین