مرضیه محسنی - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سیرجان، سیرجان، ایران،
فاطمه توکلی - دانشآموخته کارشناسی ارشد سازههای هیدرولیکی، دانشگاه صنعتی سیرجان،

تخمین سطح آب در زمان وقوع سیلاب یکی از مهم­ترین چالش­ها در مدیریت و کنترل سیلاب می­باشد. در هنگام وقوع سیلاب، رودخانه­ به صورت یک کانال مرکب شامل کانال اصلی و سیلابدشت­ها عمل می­کند. وجود پوشش­گیاهی در سیلابدشت تاثیر قابل توجهی بر هیدرولیک جریان دارد و میزان این تاثیر به نوع پوشش گیاهی، انعطاف پذیری، چیدمان، تراکم، استغراق و عدم استغراق وابسته است. مدلسازی پروفیل سطح آب برای برآورد رابطه دبی اشل، طراحی سازه­های هیدرولیکی، مدیریت رودخانه و کنترل سیلاب ضروری است. هدف از این مطالعه ارائه مدلی جهت تخمین سطح آب در کانال مرکب با وجود پوشش­گیاهی صلب در سیلابدشت می­باشد، به این منظور تاثیر پارامترهای مختلفی از جمله چیدمان، تراکم، عمق نسبی و فاصله نسبی بر پروفیل سطح آب به صورت آزمایشگاهی بررسی شده است. آزمایشات در دو چیدمان مربعی و شطرنجی، سه تراکم مختلف و پنج عمق نسبی مختلف انجام و وابستگی پروفیل بدون بعد سطح آب به تغییر این چهار پارامتر بی­بعد بررسی گردید. سپس با استفاده از داده­های آزمایشگاهی، یک مدل رگرسیونی چند متغیره(MRM)  به منظور پیش­بینی پروفیل سطح آب ارائه شد. نتایج نشان می­دهد که رابطه دبی اشل در کانال مرکب با وجود پوشش گیاهی در سیلابدشت، در تمام شرایط به صورت نمایی و با R2 بالاتر از 9/0 می­باشد.  مقایسه نتایج حاصل از مدل رگرسیونی برآورد پروفیل سطح آب با داده­های آزمایشگاهی توافق خوبی با R2، 96/0 و درصد میانگین خطای مطلق 31/2 % را نشان می­دهد.    

واژه‌های کلیدی: پروفیل سطح آب, کانال مرکب, پوشش گیاهی, رگرسیون گیری چندمتغیره