آذر زرین - استادیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد ایران
عباسعلی داداشی رودباری - پژوهشگر پسادکتری، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد ایران

روزهای خشک متوالی CDD می تواند به عنوان معیاری موثر برای خشکسالی کوتاه مدت عمل کند. هدف این مطالعه بررسی تغییرات زمانی ـ مکانی و بی هنجاری سالانه CDD در حوضه های آبخیز اصلی ایران است. به این منظور پنج مدل CMIP6 در دسترس به تفکیک افقی 0/5 درجه قوسی برای هشت ایستگاه نماینده در حوضه های آبخیز اصلی ایران برای یک دوره تاریخی 40 ساله 2014-1975 درستی سنجی شدند. مدل MRI-ESM2-0 دارای بالاترین عملکرد در بین مدل های نامبرده شناخته شد و شاخص CDD تحت دو سناریوی خوش بینانه SSP1-2.6 و بدبینانه SSP5.85 برای دوره زمانی 2021-2100 با استفاده از برونداد اینمدل محاسبه گردید. نتایج نشان داد شاخص CDD دارای اختلافات منطقه ای قابل توجهی در ایران است بطوریکه طی دوره مشاهداتی 2014-1975 بین 243 روز در جنوب شرقی ایران تا 28 روز در سواحل خزری در تغییر است. بی هنجاری CDD در پایان قرن حاضر مثبت خواهد بود و این مقدار افزایشی برای حوضه های آبخیز دریاچه ارومیه و خزر بیش تر از سایر حوضه ها است. همچنین سهم CDD از کل روزهای سال در این دو حوضه افزایش چشمگیری خواهد داشت. بطوریکه در حوضه دریای خزر در دوره 2100-2061 براساس سناریو بدبینانه SSP5-8.5 سهم CDD یک پنج و برای حوضه ارومیه نیز به یک چهارم روزهای سال خواهد رسید.

روزهای خشک متوالی، CDD،مدل های CMIP6 سناریوهای SSP ایران