فرشید ایمنی - کارشناس ارشد، گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی

سیاست و تلاش بریتانیا به منظور حفظ شبه قاره هند، منطقه خاورمیانه (و کشورهای حاشیه خلیج فارس) را به منطقه ای بسیار با اهمیت برای آن کشور تبدیل کرد و به همین دلیل آن ها سعی میکردند که این منطقه را تحت نفوذ قدرت دریایی و تجاری خود قرار دهند. از ابتدای شکل گیری روابط میان خاندان آل سعود و امپراتوری بریتانیا، روابط دو طرف در اکثر مواقع نزدیک و دوستانه بود و این خاندان از حمایت بریتانیا برخوردار بودند که مهمترین دلیل این امر، وجود دشمن مشترک (امپراتوری عثمانی) بود. اگرچه با پایان جنگ جهانی دوم و کاهش قدرت نظامی و اقتصادی بریتانیا، رابطه دو کشور به سردی گرایید ولی پس جنگ میان اعراب و رژیم صیهونیستی، مجدداً روابط گرمی میان دو کشور برقرار گردید و این موضوع اهمیت خود را در قالب قراردادهای بسیار بزرگ نظامی (قراردادهای الیمامه یک و دو) نشان داد. از مهمترین وقایع و اتفاقات سیاسی و دیپلماتیک میان دو کشور می توان به قرارداد 1915، قرارداد جده در سال 1927، کنفرانس مصر، کنفرانس 1952، اختلافات دو کشور در خصوص منطقه البریمی، جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1973 و قراردادهای الیمامه اشاره نمود. نتایج این پژوهش نشان میدهد که اگرچه در روابط میان دو کشور فراز و فرودهای بسیاری دیده می شود، با این وجود روابط دو کشور همواره محکم و در راستای منافع انگلیس در منطقه خاورمیانه و همچنین حفظ نظام حاکم بر عربستان سعودی بوده است.

عربستان سعودی، انگلستان، خاندان آل سعود، قرارداد الیمامه