کمال صحرائی اردکانی - استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه میبد
منوربیگم انصاری دزفولی - دانش آموخته کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن

ویکی پدیا، مهمترین و پربازدیدترین دانشنامه ایننرننی است که زبان فارسی یکی از زبان های فعال در آن است؛ با چیزی حدود 764 هزار نوشتار تا 30 دی ماه 1399، اغلب کاربران این دانشنامه اطلاع چندانی از نحوه اطلاع رسانی و صحت و سقم مداخل آن ندارند و چون این دانشنامه معمولاً در جستجوهای اینترنتی جزو اولین یافته های موتورهای جستجوست به آن اعتماد کرده و محتویان آن را تلقی به قبول می نمایند. تعداد بسیار زیادی از اصطلاحات تخصصی و مفاهیم علوم قرآنی به شکل کوتاه یا مفصل در این دانشنامه بارگذاری شده و مورد بازدید و استفاده کربران بسیاری قرار می گیرد. آزاد بودن کاربران در ایجاد و ویرایش مداخل، سبب شده که اعتبار ویکی پدیا با چالش جدی مواجه گردد؛ بنابراین پالایش محتویان آن با حداقل خودآگاهی نسبت بدان، ضرورت یافته است. نوشتار حاضر می کوشد با روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی و تحلیلی، به بررسی و تحلیل نحوه و ویژگی های اطلاع رسانی و میزان صحت و سقم این دانشنامه با تأکید بر مداخل علوم قرآنی بپردازد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فعالیت و مشارکت افراد غیر متخصص و گاهی مغرض، ناپایداری مطالب و تعدد و کثرت ویرایش ها، نامشخص بودن نام و هویت برخی نویسندگان و ویرایشگران، نداشتن سر ویراستیار مشخص، استفاده از منابع ضعیف و دست دوم، رونویسی از دانشنامه های دیگر، عدم جامع نگری در موضوع مورد بحث و عملکرد ضعیف تر نسبت به دیگر دانشنامه های هم عرض، سبب کاهش اعتبار و اتقان این دانشنامه شده است. نتیجه آنکه در بهره برداری از مداخل مختلف واز جمله مداخل قرآنی ویکی پدیا همواره باید به نقطه ضعف های آن توجه داشت و به عنوان یک مرجع و مأخذ علمی معتبر، از آن استفاده نکرد.

دانشنامه آزاد، دانشنامه های اینترنتی، علوم قرآنی، نقد، ویکی پدیا