فاطمه اویسی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه اردکان
احمد فتاحی اردکانی - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان

با افزایش رو به رشــد جمعیت و نیاز روز افزون بشــر به غذا و آب، ارزیابی بهره وری آب در بخش کشــاورزی و نیز مبادلات آب مجازی امری مهم و ضـروری به نظر میرسـد. آب مجازی به مقدار آبی گفته میشود که یک کالا یا یک فرآورده کشاورزی طی فرآیند تولید، مصـرف میکند تا به مرحله تکامل برسـد. هدف از این مطالعه بررسـی آب مجازی، بهره وری آب و مبادله آب مجازی محصول گندم سه شـهرسـتان اسـتان اصـفهان(شهرستان اصفهان، اردستان و شهرضا) در بازه زمانی 33 ساله، از سال زراعی1361-62 تا 1393-94 میباشد. به همین منظور مقدار آب مجازی با استفاده از نیاز خالص آبیاری که از نرم افزار NETWAT استخراج شد و با در نظر گرفتن راندمان آبی 48 درصـد محاسـبه شده است. بر اساس نتایج حاصل، میانگین آب مجازی گندم شهرستان اصفهان، اردستان و شهرضا به ترتیب معادل 2/2، 2/68 و 2/29 مترمکعب بر کیلوگرم بدسـت آمد. همچنین با توجه به مقدار متوسط تولید در شهرستان اردستان، میزان صرفه جویی در آب به طور متوسط برای محصول گندم با واردات از شهرستان اصفهان و شهرضا به ترتیب حدود 8476 و 6887 مترمکعب بدست آمد. در این پژوهش، شـهرستان اصفهان واردکننده ی آب مجازی و شهرستان اردستان و شهرضا صادرکننده ی آب مجازی در محصول گندم به شمار میروند.

آب مجازی، بهره وری آب، مبادله آب مجازی، گندم