حمداله نوروزی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه شهرکرد
سیدحسن طباطبائی - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه شهرکرد
حسین شیرانی - استاد گروه خاکشناسی دانشگاه ولیعصر رفسنجان

در سالهای اخیر آلودگی آبهای سطحی و زیرسطحی، یک مسئله و مشکل جدی برای برخی از کشورها به شمار میرود که منجر به بیماریهای خطرناک میشود. کودهای دامی منبع میکروارگانیسم های بیماریزایی می باشند که میتوانند آلودگی آبهای سطحی و زیرسطحی را سبب شوند. باکتریها پس از آزاد شدن از کود، میتوانند به درون خاک نفوذ کرده و انتقال یابند.این پژوهش با اهداف بررسی اثر دانه بندی کود گاوی بر انتقال باکتری ایشریشیاکولی در ستون شن تحت جریان اشباع انجام شد. در این پژوهش چهار اندازه دانه بندی کود گاوی شامل ( 0/25، 0/5، 1، ( 2 میلیمتر به میزان 30 تن در هکتار (بر حسب وزن خشک) بررسی شد. اثر تیمارهای کود بر انتقال باکتری ایشریشیاکولی در خاک با اندازه گیری تعداد باکتری در زه آب خروجی تا 20 حجم آب منفذی بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین لگاریتم تعداد باکتری ایشریشیاکولی در کود 0/5 میلیمتر بیشتر از 0/25 میلیمتر ، در کود 0/25 میلیمتر بیشتر از یک میلیمتر و در کود یک میلیمتر بیشتر از دو میلیمتر بود. در ستونهای شن با کود 2 میلیمتر باکتری بیشتری از خود عبور داده و تعداد باکتری در زه آب این کود بیشتر بوده است پس باکتری ایشریشیاکولی با آزادی عمل بیشتر از آن جدا میشود. نتیجه اینکه هر چه اندازه کود درشتتر بود باکتری بیشتری در زه آب مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که اندازه کود گاوی بر انتقال باکتری ایشریشیاکولی و آلودگی آبهای زیرزمینی از اهمیت ویژهای برخوردارند.

آلودگی، ایشریشاکولی، خاک، آب زیرزمینی، جریان