ابراهیم صالحی عمران - استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه مازندران
فرناز عین خواه - دانشجوی دکتری برنامه ریزی توسعه آموزش عالی دانشگاه مازندران

پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، افزایش مبادلات جهانی و تغییر و تحول در ساختار اقتصاد جهانی باعث تغییر و تحولاتی در ساختار جوامع کنونی به ویژه در ساختار اشتغال گردیده است (صالحی عمران و بارانی، ۱۳۹۳). عدم انطباق آموزش های دانشگاهی با نیازهای بازار کار امروزی، یکی از مشکلات اساسی سیستم های آموزشی است که منجر به افزایش مستمر نرخ بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی می شود. یکی از دلایل مهم بروز این مشکل، عدم کسب شایستگی های موردنیاز بازار کار در دوره تحصیل است (وزارت عتف، ۱۳۹۷). در این راستا یکی از رسالت های اساسی آموزش عالی، فراهم کردن شرایطی است که در آن منابع انسانی از دانش، نگرش و مهارت های هماهنگ با نیازها و شرایط متغیر و نوین بازار کار برخوردار باشند که تحت عنوان شایستگی ها شناخته می شوند (صالحی عمران و بارانی، ۱۳۹۳) و دانشگاه ها مسئول نهادینه کردن این شایستگی ها در دانشجویان به عنوان مهمترین سرمایه اجتماعی هستند (صالحی عمران، ۱۳۸۵). یکی از ماموریت های اصلی آموزش عالی مهارت محور به عنوان یکی از عناصر سیستم آموزش عالی، افزایش قابلیت اشتغال دان شآموختگان این دانشگاه ها می باشد. پژوهش های موسسات بین المللی نشان دهنده آن استکه در حال حاضر، بین شایستگی های موردنیاز بازار کار و آنچه در حال حاضر در سیستم های آموزش عالی مهارت محور ارائه می شود، عدم تطابق وجود دارد (آریانتی و پوروانتو، ۲۰۱۸). یکی از علل اصلی این عدم تطابق ضعف در پیاده سازی شایستگی اشتغال پذیری در سیستم های آموزش عالی مهارت محور می باشد (یونسکو، ۲۰۱۵ ، یونسکو، یونووک ، ۲۰۱۹). در این پژوهش با مرور پژوهش های انجام شده در این زمینه، شاخص های تعریف شده برای شایستگی های اشتغال پذیری توسط موسسات، کشورها و پژوهشگران مختلف معرفی و با مرور تجربه های جهانی از پیاده سازی شایستگی های اشتغال پذیری، روش های پیشنهادی جهت پیاده سازی شایستگی های اشتغال پذیری در سیستم آموزش عالی مهارت محور و برنامه درسی پیشنهاد شده است.