زهرا کلاه کج - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری مهراروند آبادان
فرشید مصباح - دانشگاه آزاداسلامی آبادان گروه مهندسی معماری آبادان ایران

با افزایش جمعیت جهان و به تبع آن رشد شتابان شهرنشینی، نیاز به مسکن از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. در ده ههای اخیر کمبود مسکن و کیفیت نامطلوب آن، همواره به عنوان یکی از معضلات اجتماعی- اقتصادی در کشور ما مطرح بوده است. طراحی مسکن امروزی به دلیل عدم توجه به نیازهای انسانی و در نظر نگرفتن پیامدهای روان شناختی آن زندگی فردی و اجتماعی ساکنین را با مشکلاتی مواجه ساخته است. امروزه بعد اجتماعی – اشتراکی انسان به فراموشی سپرده شده است و فضایی به منظور پاسخگویی به آن وجود ندارد و فرد گرایی بر جامعه حاکم شده است. به همین منظور طراحی فضایی که بتواند روابط اجتماعی را تقویت کند و موجب ارتقاء کیفیت مسکنی مطلوب شود حائز اهمیت است. در حال حاضر می توان واحد همسایگی را به عنوان عنصری جهت تقویت ارتباطات جمعی معرفی کرد، عنصری که نقش بسزایی در کیفیت و مطلوبیت مسکن امروزی دارد و از اهمیت زیادی در ایجاد حس امنیت، آرامش و آسایش ساکنان برخوردار است. انجام طراحی ساختمان های مسکونی با در نظر گرفتن همسایگی در بخش های مختلف ساختمان می تواند سبب بهبود کیفیت زندگی کاربران گردد. هدف این پژوهش این است که ضمن شناسایی مفهوم واحد همسایگی، به نقش آن در طراحی مسکن مطلوب اشاره نماید؛ تا با توجه به نیازهای اجتماعی، فرهنگی به الگویی مناسب برای مسکنی مطلوب در عصر حاضر رسید. روش تحقیق این پژوهش به صورت توصیفی - تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای انجام پذیرفته است. در این راستا مجموعه مسکونی زیتون اصفهان به عنوان یکی از نمونه های موفق انبوه سازی مسکن و مکانی که از مهم ترین عناصر ایجاد فعالیت های اجتماعی در مجموعه برخوردار می باشد، مورد بررسی قرار گرفته است.

مسکن مطلوب، واحد همسایگی، کیفیت زندگی، مجتمع مسکونی زیتون