کامران حمیدی سرمزده - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری، موسسه آموزش عالی بینالود مشهد
سعید دیده بان سنجدکی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد یزد

مکان ها عناصر اصلی هویت بخشی به ساکنان خود می باشند، زیرا انسان با شناخت مکان، به شناخت از خود دست می یابد. محیط علاوه بر عناصر کالبدی شامل معانی و پیام هایی است که مردم بر اساس توقعات و انگیزه های خود آن را رمز گشایی می کنند. این حس کلی که پس از ادراک و قضاوت نسبت به محیط در فرد به وجود می آید، حس مکان می باشد. حس مکان عامل مهمی در هماهنگی فرد با محیط بوده و در معنابخشی به مکان های پیرامون زندگی انسان نقش بسزایی ایفا می کند، بطوریکه فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می گردد. ازسوی دیگر با ارتقاء شاخص های ایجاد حس مکان، حس تعلق به مکان که در سطح بالاتری قرار دارد، مطرح می شود. این حس یکی از معانی مهم در افزایش کیفیت محیط های انسانی بوده که در نهایت منجر به ایجاد محیط های با کیفیت می گردد. اهمیت حس تعلق به مکان منطبق بر مدل شکل گیری معنا در محیط ( برآیند تعامل فرد، دیگران و محیط)، از یک طرف وابسته به مشخصات و ویژگی های فردی شامل انگیزش ها، شایستگی و شناخت افراد نسبت به مکان بوده و از طرف دیگر ریشه در تعاملات اجتماعی و ارتباط فرد و دیگران در محیط دارد.با توجه به اهمیت مساله حس تعلق، هدف اصلی این تحقیق، بررسی عوامل موثر در افزایش و ایجاد حس تعلق به مکان در منطقه بهار و منطقه گوهر شهر کاشمر می باشد و سوال اصلی تحقیق اینست که چه عواملی باعث ایجاد حس تعلق در محلات مورد نظر می شود؟ در این راستا، برای بررسی میزان تعلق خاطر افراد نسبت به محل زندگیشان اقدام به مصاحبه با ساکنین محله ها شد و در پرسشنامه ای که بطور تصادفی بین 70 نفر از ساکنین دو محله توزیع گشت، از آنان خواسته شد تا عوامل موثر بر حس تعلق به محله خود را بیان کنند. پژوهش حاضر یک پژوهش تحلیلی - توصیفی بر مبنای مطالعات میدانی، مشاهدات مستقیم و مطالعات اسنادی و کتابخانه ای می باشد.

حس تعلق، کاشمر، محله گوهر، محله بهار، مکان