محسن زندی - گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه زنجان
علی گنجلو - گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه زنجان
ماندانا بی مکر - گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه زنجان
نرگس نیکومنش - گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه زنجان
نگار مرادی - گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه زنجان

در پژوهش حاضر با بهره‌گیری از منطق فازی و با کمک روش حداکثری- حداقلی ممدانی و یکی از توابع عضویت مثلثی، گوسی و ذوزنقه‌ای برای طبقه‌بندی کیفی لیموشیرین پوشش‌دهی‌شده با بهره‌گیری از دو الگوریتم، یکی با پنج ورودی (سفتی بافت، مواد جامد محلول، درصد رنگ سبز، حجم و رنگ پوست) و دیگری با سه ورودی حاصل از تصویر (درصد رنگ سبز، حجم و رنگ پوست) استفاده گردید. برای پیش‌بینی خصوصیات کیفی (سفتی و شاخص رسیدگی) نیز از سیستم ممدانی و تــوابع عضـویت مطلوب مثلثی، ذوزنقه‌ای، زنگوله‌ای و گوسی با کمک سه ورودی (یعنی زمان نگهداری، زاویه رنگ و حجم) استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین دقت الگوریتم طبقه‌بندی برای توابع عضویت گوسی، مثلثی و ذوزنقه‌ای به‌ترتیب 975/0، 931/0 و 960/0 بود. نکته مهم دیگر این که مدل بر مبنای شاخص‌های استخراجی از تصویر نیز عملکرد بسیار خوبی داشت (صحت بالاتر از 966/0). مشخص شد که بهترین پیش‌بینی برای شاخص رسیدگی و سفتی بافت به‌ترتیب با مدل منطق فازی با توابع عضویت مثلثی (ضریب تبیین برابر 9996/0) و گوسی (ضریب تبیین برابر 9992/0) قابل دستیابی است. نتایج حاصل از تجزیه ‌و ‌تحلیل میزان حساسیت نشان داد که زمان نگهداری بیشترین تاثیر را هم بر شاخص رسیدگی و هم بر سفتی سطحی لیمو شیرین دارد. در نهایت می‌توان گفت که سیستم استنتاج عصبی- فازی عملکرد قابل قبولی در طبقه‌بندی کیفی و پیش‌بینی خصوصیات فیزیکی‌وشیمیایی لیموشیرین برخوردار است و با توجه به استفاده از خصیصه‌های استخراجی از تصاویر، به‌عنوان روش غیرمخرب در سردخانه‌ها قابل استفاده است.

منطق فازی, لیمو شیرین, سیستم ممدانی, سیستم استنتاج عصبی-فازی, طبقه‌بندی