کیارش فرتاش - گروه روش شناسی علم و فناوری، پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری، دانشگاه شهید بهشتی
مصطفی محسنی کیاسری - گروه مدیریت صنعتی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

هدف: هدف اصلی این مقاله، رتبه‌بندی اقدامات اجرایی نقشه راه فناوری با تأکید بر منابع و اکتساب فناوری می‌باشد. روش‌شناسی پژوهش: به‌منظور تحقق این هدف، ابتدا ادبیات موجود درزمینه‌ی نقشه راه فناوری اعم از رویکردها، چارچوب‌های ترسیم، کاربردهای نقشه راه فناوری و تعدادی از نقشه‌های راه فناوری ترسیم‌شده که عمدتاً به‌روز می‌باشند، مرور شدند. در مرحله بعد، برای رتبه‌بندی اقدامات اجرایی، دو نقشه راه فناوری آژانس بین‌المللی انرژی انتخاب شدند. این دو نقشه راه در سال 2011 و با افق سال 2050 تهیه و تدوین‌شده‌اند. دو نقشه راه مذکور، موردمطالعه قرار گرفتند و زیرساخت‌های موردنیاز برای تحقق اهداف آن‌ها استخراج گردید. درنهایت باتری به‌عنوان اصلی‌ترین چالش در لایه‌ی منابع و اکتساب فناوری برای رتبه‌بندی انتخاب شد. بدین منظور پنج باتری از خانواده باتری‌های یون لیتیم (با شش مشخصه‌ی فنی) با دو روش TOPSIS و PROMETHEE مورد رتبه‌بندی قرار گرفت. یافته‌ها: با استفاده از چارچوب رتبه‌بندی شش خودروی الکتریکی موجود در بازارهای جهانی مورد مقایسه و رتبه‌بندی قرار گرفتند. در پایان هم نقشه راه خودروهای الکتریکی و نقشه راه شبکه‌های هوشمند برای یافتن زیرساخت‌های مشترک موردبررسی قرارگرفته و نقاط اشتراک دو نقشه راه تحت عنوان نقشه راه فناوری چند صنعتی توصیف شد. اصالت/ارزش‌افزوده علمی: نتایج این تحقیق، می‌تواند برای افزایش رقابت‌پذیری جهانی، مورداستفاده خودروسازان داخلی قرار گیرد و نیز به‌عنوان الگویی راهنما، به‌منظور تعیین اولویت‌های اجرایی توسط بنگاه‌های تولیدی ایرانی به کار گرفته شود.

برنامه‌ریزی فناوری, رتبه‌بندی اقدامات اجرایی, نقشه راه فناوری