علی اصغر چالمه - عضو هیات علمی بخش بیماری های داخلی دام های بزرگ، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز

نظر به نرخ بالاي تلفات گوساله ها متعاقب ابتلا به عفونت هاي حاد سيستميك و زيان هاي اقتصادي متعاقب چنينرخدادي، دامپزشكان و فعالان صنعت گاوشيري همواره به دنبال اتخاذ راهكارهاي كارآمد در جهت درمان اين دسته از عفونتها در دوره نوزادي گوساله ها بوده و هستند. با توجه به ايجاد استرس اكسيداتيو در گوساله ها متعاقب ابتلا به عفونت هايحاد سيستميك، استفاده از آنتي اكسيدان ها نيز مورد پيشنهاد بوده است. بنابراين مطالعه حاضر به بررسي اثرات بالينيتجويز وريدي ويتامين ث به عنوان يكي از شناخته شده ترين ويتامين ها با خواص آنتي اكسيداني به گوساله هاي مبتلا بهعفونت هاي حاد سيستميك پرداخته است. متعاقب رخداد و شيوع باليني عفونت هاي حاد سيستميك در 11 راس از گوسالههاي نوزاد 4 واحد بزرگ پرورش گاو شيري در اطراف شيراز، آنها به دو گروه ويتامين ث+ ( 6 راس) و ويتامين ث- ( 5 راس)تقسيم شدند. نشانه هاي باليني تاييد كننده عفونت هاي حاد سيستميك در اين گوساله ها شامل افزايش تعداد تنفس،افزايش تعداد ضربان و قدرت انقباضي قلب، تب بالا، خونريزي هاي پتشي و اكيموتيك بر مخاطات، قرمزي و پرخوني مخاطات،زمينگيري، بي اشتهايي و كم آبي بدن (فرورفتگي حدقه چشم) بود. در تمام گوساله ها نشانه هاي مذكور مورد بررسي دقيققرار گرفت و ثبت شد و 24 ساعت پس از درمان نيز مجددا مورد ارزيابي و ثبت واقع شد. تمام گوساله ها بر اساس رژيمدرماني زير مورد درمان واقع شدند: محلول دكستروز 3/33% و سديم كلرايد 0/3%، رينگر لاكتات، فلونيكسين مگلومين 5%،پني سيلين جي سديم و جنتامايسين 5%. گوساله هاي گروه ويتامين ث+، علاوه بر داروهاي مذكور، ويتامين ث 25 % نيزدريافت كردند. 24 ساعت پس از درمان، وضعيت باليني تمام بيماران مجددا مورد ارزيابي واقع شد و نشانه هاي باليني كمّيدر هر گروه به صورت ميانگين و انحراف معيار گزراش شد. نشانه هاي باليني گوساله هاي درمان شده با هر دو رژيم درماني،24 ساعت پس از درمان به طور معني داري كمتر از قبل از درمان بود. همچنين تعداد ضربان قلب و تنفس در گوساله هايدريافت كننده ويتامين ث به طور معني داري كمتر از گوساله هايي بود كه ويتامين ث دريافت نكرده بودند. تفاوت آماريمعني داري بين دماي بدن گوساله هاي دو گروه مشاهده نشد. نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه نرخ بهبود گوساله هايي كهويتامين ث دريافت كرده بودند به طور معني داري بهتر از گوساله هايي بود كه ويتامين ث دريافت نكرده بودند كه از جملهعلل اين يافته مي توان به نقش ويتامين ث در كاهش استرس اكسيداتيو و تقويت سيستم ايمني بدن اشاره كرد. از اين روبا توجه به اثرات باليني ويتامين ث در درمان گوساله هاي نوزاد مبتلا به نشانه هاي باليني عفونت هاي حاد سيستميك، ميتوان استفاده از اين ويتامين را در رژيم درماني چنين بيماراني پيشنهاد نمود.

عفونت حاد سيستميك، استرس اكسيداتيو، آنتي اكسيدان، ويتامين ث، درمان، گوساله نوزاد