علی اکبر رضوی حسین آباد - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
یاشار ذکی - استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

منازعات آبي زماني اتفاق ميافتد كه يك منبع آبي، گسترهاي بيش از يك كشور داشته باشد و كشورها در نحوه استفادهاز آن اختلاف نظر داشته باشند. خاورميانه از مناطقي است كه با بحران آب دست و پنجه نرم مي كند. از مهمترين مناطقبالقوه بحران، حوضه دجله و فرات است كه بر خلاف ديگر حوضه ها با مازاد آب و عدم توافق در تقسيم عادلانه رو به رو است.امروزه تركيه با اجراي طرحها و پروژه ها و احداث سدهاي متعدد ميزان آب فرات را براي سوريه و عراق كاهش داده است وموجبات اعتراض آنها را در پي داشته است. اين دو كشور خواهان ايجاد يك توافقنامه و تقسيم عادلانه بوده و اين دو رود رابين المللي مي خوانند، در حالي كه تركيه اين دو رود را رودهاي سرزميني مي داند. سوريه و عراق در شرايط فعلي مي توانمقابله با تركيه را ندارند. اين مقاله به دنبال آن است كه با روش توصيفي – تحليلي به بررسي وضعيت هيدروپليتيكي حوضهدجله و فرات بپردازد و چالشهاي هيدروپليتيكي بالقوه و بالفعل ما بين كشورهاي اين حوضه را مورد بررسي قرار دهد. بهنظر مي رسد با توجه به شرايط موجود، توسعه طرح هاي آبي از سوي تركيه يكي از اصلي ترين موانع در راه نيل به اجماعهيدروپليتيكي در اين حوضه آبريز باشد.

هيدروپليتيكي، منازعه، بحران، آب، سد