امین صوفی کردکندی - دانشجوی کارشناسی رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان ، پردیس شهید رجایی ارومیه
سیدهیمن احمدزاده - دانشجوی کارشناسی رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان ، پردیس شهید رجایی ارومیه
عبدالحسین نقی زاده انهر - دکترای برنامه ریزی و مدرس دانشگاه فرهنگیان ، پردیس شهید رجایی ارومیه

کتاب درسی ، یکی از مهم ترین منابع یادگیری دانش آموزان در نظام آموزشی کشورمان محسوب می شود. از این رو تحلیل محتوای کتاب درسی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر ، تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم ابتدایی به روش هارتلی است. از آنجا که امروزه »تربیت اجتماعی« و آماده ساختن افراد برای زندگی اجتماعی به یکی از مهمترین نیازهای تعلیم و تربیت مبدل شده است، برنامه ی درسی مطالعات اجتماعی به دلیل ویژگی ها و ماهیت آن ، جایگاه خاص و مهمی در میان برنامه های درسی دارد لذا تحلیل محتوای کتاب مطالعات پایه پنجم ابتدایی ضروری بنظر می رسید. این پژوهش با روش تحلیل محتوا و از طریق نمونه گیری به روش تصادفی از ابتدا ، میانه و انتهای کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم ابتدایی با روش هارتلی انجام شد. جامعه ی آماری این پژوهش ، محتوای آموزشی کتاب مطالعات اجتماعی پنجم ابتدایی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها هم از روش های آماری میانگین و جدول فراوانی و تعیین درجه دشواری متن هارتلی بهره گیری شده است. نتیجه ی پژوهش نشان داد که متن کتاب مطالعات اجتماعی پنجم ابتدایی از نظر درجه دشواری متن متناسب با پایه تحصیلی و سن فراگیران میباشد. و همچنین متن کتاب از ساده به دشوار نوشته شده است.

تحلیل محتوا ، روش هارتلی ، مطالعات اجتماعی ، پایه پنجم ، کلمه