محمدرضا حصارکی - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

نشانه نقش مهم و غیرقابل انکاری در ارتباطات و انتقال پیام دارند که این مهم به ویژه در آثار ادبی به خوبی نمایان است. نشانه ها ریشه در تاریخ ادبیات دارند و در همه ادوار ادبی مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده است. ادبیات هرکشوری بهترین آیینه به کارگیری نشانه هاست زیرا نشانه ها به نوعی برقراری ارتباط بین انسان را تسهیل و زمینه درک متقابل را فراهم می سازند. اگر په ممکن است نشانه ها در گذر زمان معنا و مفهوم خود را از دست بدهند، اما واقعیت این است که در هر دوره ای شاعران و نویسندگان به دنبال خلق نشانه های جدید بوده و به عبارت دیگر در گذر زمان، یا نشانه های جدید خلق شده است و یا اینکه نشانه ها رنگ و بوی امروزی به خود گرفته اند. نشانه ها جزء لاینفک ادبیات و آثار ادبی هستند و نبود آنان از زیبایی و جذابیت متون ادبی می کاهد و دست و بال نویسنده را برای برقراری ارتباط مؤثر با مخاطب می بندد اگرچه شاعران و نویسندگان در جوامع و ملل مختلف نشانه های خاص خود را دارند، اما نباید فراموش کرد که نشانه ها در هر اثر ادبی زمینه را برای برقراری ارتباط و درک بهتر مفهوم فراهم می سازند. با توجه به آنچه گفته شد در این مقاله سعی بر آن است تا نقش نشانه ها در انتقال پیام در آثار ادبی را به اجمال مورد مطالعه و بررسی قرار دهد.

نشانه ها، انتقال پیام، آثار ادبی، متون ادبی