مریم بهروزی فر - دانشگاه فردوسی مشهد- دانشکده ادبیات و علوم انسانی- گروه زبانشناسی
علی علیزاده - دانشگاه فردوسی مشهد

در ادبیات کهن فارسی آثاری وجود دارد که به دلیل قدمت تاریخی و وجود نسخه‌های متعدد از آن‌ها، ضروری است نسخه‌ی اصل و صحیح این آثار مشخص گردد. از آنجایی که آثار کهن وظیفه‌ی انتقال دانش و فرهنگ را عهده‌دار می-باشند، تعیین نسخه‌ی صحیح این آثار اهمیتی ویژه می‌یابد. در روش‌های معمول از طریق مقایسه‌ی نسخه‌های گوناگون با یکدیگر(نسخه‌شناسی) و همچنین بررسی سبک اثر (سبک‌شناسی) تلاش می‌شود نسخه‌ی اصل مشخص شود. در این روش‌های عموماً کیفی بیشتر عوامل تاریخی، فرهنگی ، اجتماعی و حتی سیاسی آن دوره مد نظر قرار می‌گیرند. در دهه‌های اخیر، روش‌هایی برای تعیین مؤلف متون مورد استفاده قرار گرفته‌اند که کمی بوده و در آنها تنها عوامل زبانی مورد توجه قرار می گیرد. بدیهی است که استفاده از این روش‌ها به نتایجی دور از هرگونه تفسیر و تأویل منجر خواهد شد. در این پژوهش روشی کمی برای شناسایی مؤلف ملحقات تذکره الاولیاء به کار گرفته شده است. انتساب بخش ملحقات به عطار به دلایلی مورد تردید است. در پژوهش حاضر، ساختار‌های نحوی قسمت هایی از دو بخش اصلی و ملحقات این اثر استخراج ، توصیف و سپس مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از طریق آزمون آماری chi square تحلیل گشتند. براساس یافته‌های این پژوهش نسبت بخش‌های الحاقی به عطار مورد تایید قرار نگرفت.

شناسایی مؤلف, ساختار‌های نحوی, متون کهن ادبی, تذکره الاولیاء, روش کمی