علی شفیعی - دانشجوی دکتری فقه و میانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد تریت حیدریه؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدیر گروه فقه کاربردی

زنان به عنوان نیمی از جامعه انسانی در جهان گذشته از شخصیت انسانی و جایگاه اجتماعی و حقوقی بسیارکمرنگ برخوردار بودهاند که جهان جدید تلاشی سترگ و ستودنی را برای احیاء شخصیت حقیقی ایشان وبه تبع آن جایگاه و شخصیت حقوقی و اجتماعی آنان را آغاز کرده و نسیم آن در جامعه پیرامونی ما نیز وزیدنگرفته است.این توجه ویژه به مقوله حقوق زنان بهعنوان یک مسئله؛ منجر به بازخوانی رهآورد فقهی فقیهان پیشین توسطپارهای از فقیهان معاصر و پیشنهاد توسعه این بازخوانی ها در دیگر حوزه های مرتبط با فقه؛ توسط پژوهشگرانحوزه فقه گردیده که فرصتی مغتنم برای سرعت بخشیدن به نهادینه کردن حقوق حداکثری زنان در جامعه است.حقوق زنان در فقه شیعی در یک نگاه و داوری پسینی و در یک تقسیم کلان به دو رویکرد عمده تقسیممی شود: رویکرد اصول گرایی یا سنت گرایانه؛ رویکرد تجددگرایانه و نواندیشانه که هر یک از این دو رویکردِکلان؛ زیر رویکردها یا خُرده رویکردهایی دارند که باید در پژوهشی فراختر به آنها پرداخته شود.در این مقاله پس از تحلیل انتقادی رویکرد فقه سنتی نصگرا به حقوق زنان به عنوان نمونه از فرع فقهی «نگاهدختر و پسر به یکدیگر در مجلس خواستگاری» سخن خواهد رفت تا نشان داده شود که رویکرد نص گرایی که زیرمجموعه فقه سنتی است در مقوله حقوق زنان با چه چالش هایی مواجهه است.

تحلیل انتقادی، فقه سنتی، فقه نص گرا، حقوق زنان، خواستگاری