محمدمهدی صفورایی پاریزی - دانشیار روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی مجتمع آموزش عالی علوم انسانی اسلامی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران.

از بین رفتن شمار قابل توجهی از منابع طبیعی و غیر قابل بازگشت، تخریب زیست بوم های جانوران و گیاهان، تولید و رهاسازی مواد غیر قابل بازگشت در طبیعت، مصرف های اسراف گرایانه، استفاده از سلاحهای بیولوژیک در جنگها و همانند آن زندگی انسان و طبیعت را به چالش کشانده و بازنگری در چگونگی این ارتباط و معرفی الگوهای رفتاری بهنجار در این ارتباط را ضروری است. از دیدگاه قرآن کریم، الگوهای رفتاری شایسته در تعامل با طبیعت و سبک زندگی برخاسته از ارتباط با خداوند و ایمان به او، ظهوری متمایز از دیگر الگوهای رفتاری و سبکهای زندگی بشری دارد. هدف این نوشتار پاسخگویی به این پرسش است که الگوهای رفتاری شایسته شهروندان برای حفاظت از طبیعت کدامند؟ در نوشتار پیشرو، با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی به روش اسنادی در منابع قرآنی و حدیثی الگوهای رفتاری بهنجار برای حفظ و توسعه طبیعت شناسایی و مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. براساس یافته های پژوهش، این الگوها عبارتند از: .1 مصرف بهینه که دربردارنده ریزمؤلفه هایی چون: اعتدال و میانه روی در مصرف، خودداری از اسراف، تبذیر(ریخت وپاش) و بخل؛ و شکر عملی از نعمتهاست؛ .2 اصلاحگری که دربردارنده ریزمولفه هایی چون: حراست از طبیعت و محیط زیست؛ و جلوگیری از فسادانگیزی در طبیعت میباشد؛ .3 آبادانی زمین؛ .4 توسعه درختکاری و فضای سبز .5 خوش رفتاری با حیوانات.

حفاظت، توسعه، طبیعت، انسان، سبک زندگی.