آیت مولائی - نویسنده مسئول، استادیار گروه حقوق دانشگاه بوعلی سینا، همدان
حسن لطفی - استادیار گروه حقوق عمومی و بینالملل، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

برخی از اصول حقوقی، مرز مفهومی نزدیکی به هم دارند، بهطوریکه گاه مراجعان به چنین اصولی در بهکارگیری آنها دچار سردرگمی می­شوند. در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش توصیفی­ـ ­تحلیلی، مرزهای مفهومی اصول احتیاط و پیشگیری از همدیگر بازشناسانده، و توضیح داده شود که اصل احتیاط، ناظر بر نداشتن قطعیت علمی، از آثار یک اقدام بوده و قبل از شروع عمل اعمال می­شود. هرچند اصل پیشگیری نیز ناظر بر قبل از شروع عمل بوده، زمانی به کار گرفته می­شود که نسبت به پیامد اقدام، قطعیت علمی وجود ندارد. لذا در مقام شناختن مرزهای این اصول، علی­رغم ارتباط طولی بین اصول دو­گانه مذکور، به لحاظ وجود سازکارها و پیامدهای حقوقی مشابه، مرزهای شکننده­ای بین آنها وجود دارد.

اصل احتیاط, اصل پیشگیری, قطعیت علمی, ظن علمی, خسارت