ندا امیرتیموری - کارشناس ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
سید سعید محمدی - استاد، گروه زمین شناسی-دانشکده علوم-دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
ملیحه نخعی - استادیار، گروه مهندسی معدن، دانشکده عمران، معدن و شیمی، دانشگاه صنعتی بیرجند، بیرجند، ایران

در منطقه ابراهیمآباد در جنوب باختری گزیک و در استان خراسان جنوبی، برونزدهایی از سنگهای آتشفشانی وجود دارد که از نظر ساختاری در بخش شمالی زمیندرز سیستان قرار گرفتهاند. گدازههای مورد بررسی شامل آندزیت بازالتی، آندزیت و داسیت به سن ائوسن تا میوسن همراه سنگهای آذرآواری شامل توف هستند. کانیهای اصلی آندزیت بازالتی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین، در آندزیت شامل پلاژیوکلاز، هورنبلند و پیروکسن و در داسیتها متشکل از پلاژیوکلاز، کوارتز و هورنبلند هستند. بافتهای رایج در سنگهای آتشفشانی حدواسط شامل پورفیری با زمینه میکرولیتی، مگاپورفیری، گلومروپورفیری و پوئیکلیتیک و در داسیتها، پورفیری با زمینه ریزدانه میباشد. این سنگها شواهد عدم تعادل نظیر منطقهبندی در پلاژیوکلازها، بافت غربالی و خوردگی خلیجی در کانیها را نشان میدهند. بررسیهای ژئوشیمیایی حاکی از این است که گدازه-های منطقه ابراهیم آباد در قلمرو کالکآلکالن ردهبندی میشوند. این سنگها غنیشدگی LREE نسبت به HREE را نشان می-دهند. بالا بودن مقدار LREE و عناصر لیتوفیل بزرگ یون (LILE) نسبت به HFSE و وجود آنومالی منفی در عناصری مانند Nb و Ti در گدازهها، حاکی از محیط زمینساختی فرورانشی و حاشیه فعال قارهای میباشد. ماگمای سازنده این گدازهها، احتمالا از ذوب بخشی گوشته با ترکیب اسپینل-گارنت لرزولیت که تحت تاثیر سیالات مشتقشده از پوستهی اقیانوسی فرورونده دچار غنیشدگی گردیده، منشا گرفته است.

آندزیتبازالتی, گوشته غنیشده, اسپینل-گارنت لرزولیت, ابراهیم آباد, زمیندرز سیستان