عادل ساکی - دانشیار گروه زمین شناسی دانشکده علوم دانشگاه شهید چمران هواز . اهواز . ایران

سنگهای پرکامبرین کمپلکس تکاب، در شمالغرب ایران رخنمون دارند و شامل تنوعی از سنگهای دگرگونی و آذرین از جمله شیستهای رسی، گنیسها، اولترامافیکهای دگرگون شده، آمفیبولیتها و گرانیتوئیدها میباشند. کمپلکس تکاب از لحاظ خصوصیات زمینشناسی بخشی از زون ایران مرکزی میباشد، بطوریکه از نظر چینه شناسی، سنی و شرایط دگرگونی دارای شباهتهای نزدیکی با این زون است. شرایط دگرگونی سنگهای رسی و اولترامافیکهای دگرگون شدهی این کمپلکس، ویژگیهای نوارهای کوهزایی را دارد و از طرفی سنگ مادر گنیسها و سنگهای رسی دگرگون شده از نظر ژئوشیمیایی مرتبط با قوسهای ماگمایی است. همه این خصوصیات و وجود یک زون تصادمی قدیمی به همراه سنگهای دگرگونی درجه بالا بیانگر این است که شکلگیری پیسنگ پرکامبرین تکاب در طی یک پوستهزایی از نوع جزایر قوسی بوده است. این کمپلکس متعلق به سیستم کوهزایی بزرگ نئوپروتروزوئیک-پالئوزوئیک پیشین است که در حاشیه پروتو- تتیس ابر قاره گندوانا فعال بوده و حداقل از حاشیه سپر عربی تا حاشیه هیمالیا شبه قاره هند گسترش دارد.

سنگهای پرکامبرین, پوروتو- تتیس, گندوانا, کمپلکس تکاب, زون ایران مرکزی