مبینا زارعی - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه ارومیه
حسن حیدری - استاد اقتصاد دانشگاه ارومیه
سید پرویز جلیلی کامجو - استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه آیت الله بروجردی

هدف این پژوهش ارزیابی تاثیر متغیرهای نرخ ارز حقیقی، نرخ بهره حقیقی ، درآمد سرانه حقیقی ، نرخ بیکاری بر مصرف کالاهای بادوام در بین خانوارهای شهری در استانهای ایران در دوره ۱۳۹۷-۱۳۸۵ است. این پژوهش از پانل پویای تصادفی با کاربرد مدل گشتاورهای تعمیمیافته فضایی دوربین SGMM-DPD-SDM با کاربرد ضرایب دومرحلهای آرلانو- باور/ بوندل– باند بهمنظور برآورد مدل اقتصادسنجی استفاده خواهد کرد. همچنین برای تعیین ماتریس مجاورت از روش مجاورت و همبستگی در قالب یک ماتریس مربعی ۲۸ در ۲۸ استفاده شد. نتایج نشان داد که نرخ ارز حقیقی با ضریب ۷۳۵/۱۱- بیشترین تاثیر منفی و درآمد سرانه حقیقی نیز با ضریب ۱۰۲/۸ بیشترین تاثیر مثبت را بر مصرف کالاهای بادوام داشته است. کمترین تاثیر را نرخ بهره حقیقی با ضریب ۰۱۳/۰- را داشته است و تقریبا مطابق با نتایج تجربی است، زیرا خرید کالاهای بادوام قابل مبادله خارجی مشمول دریافت تسهیلات در سیستم بانکی ایران نیست و سهم تولیدکنندگان داخلی از کالاهای بادوام قابل مبادله در بازار ایران ۲۵ درصد است که دقیقا این موضوع تایید کننده تاثیر قوی نرخ ارز بر کاهش مصرف کالاهای بادوام است. زیرا کالاهای بادوام قابل مبادله وارداتی که دقیقا قیمت آنها با نرخ ارز رشد میکند در سال ۱۳۹۸ سهم ۷۵ درصدی از بازار ایران دارند. نرخ بیکاری نیز با ضریب ۱۰۱/۰- دارای تاثیر منفی بر مصرف است.,.      

مصرف کالای بادوام, نرخارز حقیقی, آرلانو- باور/ بوندل – باند دومرحلهای, SGMM-DPD فضایی دوربین طبقهبندی:JEL F۳۱, C۲۳, L۶۸, C۳۳