مرتضی خاکزار بفروئی - استادیار گروه پژوهشی مهندسی صنایع، پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
فاطمه ذبیحی - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع، پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران

در بازارهای رقابتی کالای فاسدشدنی، تعیین قیمت کالا و ایجاد فرصت برای مشتری برای تسریع در فروش کالا از طریق تخفیف، امری حیاتی بهشمار می­رود. عموما با گذشت عمر کالاهای فاسدشدنی، ارزش آن نزد مشتری کاهش می­یابد. در این شرایط برای تشویق به خرید، سیاستهای مختلفی از جمله تخفیف یا کاهش قیمت فروش موثر است. تاکنون در ادبیات پژوهش مدلی برای تعیین زمان بهینه اعلام کاهش قیمت ارائه نشده است؛ درحالیکه اعلام زودهنگام یا دیرهنگام قیمت سود بنگاه را کاهش میدهد؛ بنابراین در این مقاله مدلی با ویژگیهای معرفیشده در سطح بنگاه تحلیل میشود. در مدلسازی مسئله فرض شده است با اعلام کاهش قیمت، نرخ تقاضا تغییر محسوس دارد و نرخ تقاضا تابعی از قیمت و زمان است. همچنین نرخ تقاضا در زمان تخفیف، ابتدا نسبت به زمان افزایشی در نظر گرفته شده است و سپس با گذشت زمان، این نرخ کاهش می­یابد. هدف مدل تعیین مقادیر بهینه قیمت فروش، زمان تخفیف و اندازه سفارش است تا سود کل در بازهای مشخص و تک­دوره­ای حداکثر شود. پس از مدلسازی مسئله، نشان داده می­شود که تابع سود تابعی مقعر است و قیمت و زمان تخفیف بهینه منحصر به فرد است. سپس با استفاده از الگوریتم ابتکاری برگرفته از ادبیات پژوهش، میزان سفارش بهینه با تعیین قیمت بهینه و زمان بهینه تخفیف محاسبه شده است.

قیمتگذاری, کالای فاسدشدنی, تخفیف فروش