نجمه دری - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
احمد حاجبی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

شعر محلی یکی از جلوه­گاه­های فرهنگی هر قومی است. دو بومی سروده «یادتن» اثر صالح سنگبر و «مارووزو» از فرامرز شکوری که مورد نخست به گویش فارسی بندرعباسی و دومی به گویش گیلکی آبکناری سروده شدهاند، آینه تمامنمای فرهنگ عامه دو قوم ساکن در بندرعباس و بندرانزلی هستند. هر دو سروده بازتاب رجعت حسرتبار شاعر به روزگار گذشته است. در این پژوهش، تلاش می­شود مولفه­های نگاه نوستالژیک این دو شاعر به عناصر فرهنگی جامعه­ای که در آن زیستهاند، بررسی شود. به همین منظور، مفاهیم نوستالژیک این دو منظومه زیر دو عنوان کلی خاطره فردی و جمعی مورد تحلیل و مقایسه تطبیقی قرار گرفته است. بررسی این مقاله نشان می­دهد با وجود آن­که هر دو شاعر در بهره­گیری از مولفه­های نوستالژی اشتراک دارند اما میزان، نحوه و اهداف کاربرد عناصر فرهنگ­عامه در دو منظومه تفاوتهایی دارد.

فرهنگ عامه, نوستالژی, یادتن, مارووزو