مهدی محمودی نیا - دانشجوی دکتری، دانشکده متالورژی و مهندسی مواد، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
امیر حسین کوکبی - استاد، دانشکده مهندسی و علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.
مسعود گودرزی - دانشیار، دانشکده متالورژی و مهندسی مواد، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

در تحقیق حاضر، به بررسی اثر متغیر سرعت پیشروی بر ریزساختار و خواص مکانیکی اتصال فولاد دوفازی DP۷۰۰ جوشکاری شده به روش اصطکاکی همزدنی پرداخته شده است. جوشکاری در سرعت دورانی rpm ۸۰۰ و سرعت­های پیشروی ۵۰ و mm/min ۱۰۰ انجام شد. بررسی­های ریزساختاری توسط میکروسکوپ­های نوری و الکترونی روبشی و ارزیابی خواص مکانیکی توسط آزمون­های سختی­سنجی و کشش صورت گرفت. نتایج ریزساختاری نشان داد منطقه همزده شامل فازهای بینیت، فریت سوزنی و فریت پلی­گونال است. همچنین مشخص شد که منطقه متاثر از حرارت، با توجه به پیک دمایی در قسمت­های مختلف، به سه ناحیه درونی (پیک دمایی بالاتر از دمای بحرانی Ac۳)، ناحیه میانی (پیک دمایی بین دماهای بحرانی Ac۱ و Ac۳) و ناحیه بیرونی (پیک دمایی کمتر از دمای بحرانی Ac۱) قابل تفکیک است. همچنین مشخص شد که در ناحیه متاثر از حرارت بیرونی فاز مارتنزیت تمپر شده و شدت تمپر در این منطقه با افزایش سرعت پیشروی ابزار، به دلیل کاهش نرخ حرارت ورودی، کم می­شود. بررسی­های سختی­سنجی نشان داد که افت سختی در منطقه نرم شده با افزایش سرعت پیشروی از ۲۸ به ۲۰ ویکرز کاهش پیدا می­کند. بیشترین سختی اتصال مربوط به منطقه همزده بود که افزایش سرعت پیشروی مقدار متوسط آن از ۳۴۵ به ۳۷۵ ویکرز افزایش یافت. نتایج آزمون کشش نشان داد که استحکام نهایی اتصالات ایجاد شده کمتر از فلز پایه (MPa۷۲۳) می­باشد و با افزایش سرعت پیشروی از ۶۶۲ به MPa۶۷۱ افزایش می­یابد. همچنین مشاهده شد که افزایش سرعت پیشروی از ۵۰ به mm/min۱۰۰ باعث بهبود ۶/۲% ازدیاد طول می­شود.

جوشکاری اصطکاکی همزدنی, فولاد دوفازی فریتی/مارتنزیتی, تمپرشدن مارتنزیت, خواص کششی