فاطمه معینی - Department of Clinical Psychology, AJA University of Medical Sciences, Tehran, Iran
بهناز دوران - Behavioral Sciences Research Center, Life Style Institute, Baqiyatallah University of Medical Sciences
پرویز دباغی - Department of Clinical Psychology, AJA University of Medical Sciences, Tehran, Iran

مقدمه: از میان اختلالات شخصیت، اختلال شخصیت مرزی از سختترین و جدیترین اختلالات روانپزشکی است و یکی از موثرترین درمانهای روانی بر بهبود علائم آن، درمانهای موج سوم هستند. هدف از انجام این مطالعه، مرور سیستماتیک مطالعات انجام شده در زمینه تاثیر درمانهای موج سوم بر اختلال شخصیت مرزی بود. روش بررسی: در این مرور سیستماتیک، جستجوی مقالات کارآزمایی بالینی انجام شده در ایران به زبان فارسی و انگلیسی در پایگاههای اطلاعاتی با کلید واژههای «اختلال شخصیت مرزی»، «رفتار درمانی دیالکتیک»، «درمان پذیرش و تعهد» و «طرحواره درمانی» و همچنین معادل انگلیسی آنها انجام شد. یافتهها : در مجموع تعداد دوازده مقاله تمام متن، مورد بررسی نهایی قرار گرفت. پس از جستجو، غربالگری و ارزیابی، نتایج نشان داد که تمامی مطالعات بهطور کلی (نمره کلی)، بیانگر تاثیر مثبت مداخلات موج سوم بر بهبود نشانههای شخصیت مرزی بودند، اما در برخی نشانهها (مانند احساس خشم، عقاید پارانوئید، احساس پوچی، روابط بین فردی، تکانشگری و ...) تفاوت نتیجه وجود داشت. همچنین یافتهها نشان داد که این درمان برای گروههای خاص از جمله مبتلایان به سو مصرف مواد و زندانیان نیز موثر بوده، اما این سودمندی در هر یک از گروهها متفاوت بوده است. بحث و نتیجهگیری: مطالعات مورد بررسی در افراد مختلف، حجم نمونه کم و بافتهای فرهنگی گوناگون انجام شدهاند. بر طبق این یافتهها ، مداخلات درمانی موج سوم بر بهبود علائم اختلال شخصیت مرزی موثر بود، در عین حال بررسی تاثیرات آن بر برخی نشانهها، نیازمند مطالعات بیشتر است.  

Borderline Personality Disorder, Systematic Review, Schema Therapy, Acceptance and Commitment Therapy, اختلال شخصیت مرزی, مرور سیستماتیک, طرحواره درمانی, درمان پذیرش و تعهد