آراسب دباغ مقدم - department of food hygiene and quality control, faculty of veterinary medicine, University of Tehran, Tehran, Iran
افشین آخوندزاده بستی - department of food hygiene and quality control, faculty of veterinary medicine, University of Tehran, Tehran, Iran
سید علی کشاورز - department of clinical nutrition, school of nutritional science and dietetics, Tehran University of medical sciences, Tehran, Iran
ابوالفضل کامکار - department of food hygiene and quality control, faculty of veterinary medicine, University of Tehran, Tehran, Iran
انوشه شریفان - Department of Food science and Technology, Science and Research Branch Islamic Azad University, Tehran, Iran
علی میثاقی - department of food hygiene and quality control, faculty of veterinary medicine, University of Tehran, Tehran, Iran
تقی زهرایی صالحی - department of microbiology, faculty of veterinary medicine, University of Tehran, Tehran, Iran
سید ابوالقاسم جزایری - department of community nutrition, school of nutritional science and dietetics, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

مقدمه: در وضعیتهای اضطراری، مانند سیل، زلزله و جنگ، سو تغذیه ممکن است به بزرگترین مشکل بهداشت عمومی تبدیل شود و خود، عاملی برای مرگ و میر بیشتر بازماندگان باشد. هدف از این مطالعه، ارایه فرمولاسیون و نمونه سازی جیره اضطراری مقوی و مغذی با قابلیت نگهداری طولانی برای شرایط اضطراری به منظور کاهش نرخ مرگ و میر در بین بازماندگان یا رزمندگان است. روش بررسی: در این مطالعه ۴ نوع جیره اضطراری جدید بر پایه آرد گندم و برنج (به عنوان منبع کربوهیدرات)، شیر خشک و آرد سویا (به عنوان منبع پروتئین) و روغن قنادی (به عنوان منبع چربی) به روش «آزمون و خطا» و با در نظر گرفتن مسائلی مانند کام پذیری، قیمت تمام شده، فرهنگ بومی غذایی کشور، وزن مناسب فرموله شده و ویژگیهای حسی و کیفیت میکروبی آنها پس از شش ماه نگهداری در انکوباتور مورد بررسی قرار گرفت. تمامی اطلاعات سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: در مجموع یکی از نمونهها حاوی آرد گندم و شیرخشک، در چهار ویژگی رنگ و ظاهر، طعم، بو و پذیرش کلی بیشترین مقبولیت را در مقایسه با سایر جیرهها به خود اختصاص داد. این جیره از نظر مقبولیت بافت نیزبا کسب ۳۷/۶ امتیاز، رتبه دوم را کسب نمود (بیشترین امتیاز ۵/۶ از ۹ بود). از سوی دیگر، به جز شمارش کلی باکتریهای مزوفیل - که آن هم در محدوده استاندارد قرار داشت - در باقی موارد هیچ باکتریی رشد نکرد. بحث و نتیجهگیری: در مجموع به نظر میرسد نمونه حاوی آرد گندم و شیر برای معرفی به عنوان یک جیره اضطراری ویژگیهای لازم را هم از نظر حسی و هم از نظر کیفیت میکروبی (سلامت و ایمنی برای مصرف کنندگان) دارا باشد.

Dietary Formulations, Prototype, Organoleptic, Food Microbiology, فرمولاسیون غذایی, نمونه سازی, ویژگی حسی, میکروبیولوژی غذا